इन्सेक गतिविधिहरू

अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) तेहृथुमको आयोजनामा नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०२२ का लागि अभिलेखीकरण गरिएका घटनाहरूमाथि मङ्सिर २६ गते समीक्षा गरिएको छ ।

सन् २०२१ को जनवरीदेखि डिसेम्बरसम्म सङ्कलन गरिएका मानव अधिकार उल्लङ्घन तथा ज्यादतीका घटनाहरूमाथि समीक्षा गरिएको हो ।

समीक्षामा इन्सेक प्रतिनिधिले जिल्लामा अघिल्लो वर्ष १२ ओटा मानव अधिकार उल्लङ्घन तथा ज्यादतीका घटना अभिलेखीकरण गरिएकोमा यस वर्ष सन् २०२१ को जनवरीदेखि नोभेम्वरसम्मको ११ महिनाको अवधिमा १८ ओटा मानव अधिकारसँग जोडिएका घटनाहरू अभिलेखीकरण गरेको छ।

११ महिनाको अवधिमा हत्यामा ६ जना, बालिका बलात्कारमा तीन जना, बालयौन दुर्व्यवहारमा एक जना , घरेलु हिंसा बहुविवाहमा दुइ जना, महिला बलात्कारमा पाँच जना, महिला यौन दुर्व्यवहारमा एक जना महिला पीडित भएको घटना सार्वजनिक गरिएको छ ।

 समीक्षा कार्यक्रममाका प्रमुख अतिथि नेपाल प्रत्रकार महासंघका उपाध्यक्ष ठाकुर शेनेहाङ  इन्सेकले महिला हिंसा र बलात्कार सम्वन्धि मात्र तथ्याङ्क सङ्कलन नगरी अन्य अधिकारका अवस्थाका बारेमा समेत खोजी गर्नुपर्ने सुझाव दिनु भएको छ । उहाँले इन्सेकले सार्वजनिक गर्ने वर्ष पुस्तकमा महिला हिंसा र बलात्कारका तथ्याङ्क बढी उल्लेख भएको पाइएकोले आगामी दिनमा शिक्षा, स्वास्थ्यका बारेमा समेत खोजी गरेर बास्तविक अवस्थाको उजागरण गर्नुपर्ने  बताउनु भयो।

समीक्षामा सहायक  प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश न्यौपाने   जिल्लामा सार्वजनिक गरिएको तथ्याङ्क र जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा दर्ता भएको मुद्दाबीच तालमेल हुनुपर्ने सुझाउनु भयो ।

इन्सेकका पूर्व प्रतिनिधि छत्र रिमाले  मानव अधिकार रक्षा गर्ने सवालमा इन्सेकले जिल्लामा खेलेको भूमिका खेलेको बताउनु भयो ।

समीक्षा कार्यक्रममाका इन्स्पेक्टर देबिदत्त महतेले गम्भीर प्रकृतिको घटनामा संलग्न भएका आरोपितलाई तत्काल कानुनी दायरामा ल्याउने सवालमा मानव अधिकार उल्लङ्घन भएको आरोप लाग्ने गरेको भन्दै यस्ता घटनामा गहिरिएर अध्ययन गरी अभिलेख राख्न इन्सेक प्रतिनिधिलाई सुझाव दिनुभयो ।

महिला मानव अधिकार रक्षक सञ्जाल तेहृथुमका अध्यक्ष टङ्कमाया तिगेलाले मानव अधिकार सम्बन्धी काम गर्ने संस्थाहरूबीच समन्वय हुन आवश्यक रहेको बताउनुभयो । उहाँले अधिकारवादी संस्थाहरू एक भएर विभिन्न कार्यक्रम  सञ्चालन गर्नुको विकल्प समेत नरहेको उल्लेख गर्नुभयो ।

कार्यक्रममा अधिकारकर्मी, पत्रकार , मानव अधिकार तथा शान्ति समाज, महिला मानव अधिकारको सहभागिता रहेको थियो ।

सुरेश खत्री