इन्सेक गतिविधिहरू

अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) को आयोजनामा मकवानपुर जिल्लाको मनहरी गाउँपालिका र हेटौँडा उपमहानगरपालिका-१९ का स्थानीय मानव अधिकार महिला समूह र बाल समूहका पदाधिकारी तथा सदस्यहरूलाई मानव अधिकार तथा कानुनी संयन्त्रसम्बन्धी दुई दिने तालिम ०८० भदौ ८ गते हेटौँडामा सम्पन्न भएको छ ।

उक्त कार्यक्रममा मकवानपुरको मनहरी गाउँपालिका वडा नम्बर १, ३, ४ र हेटौँडा उपमहानगरपालिका-१९ का रिन्यु परियोजनामा आवद्ध रहेका १५ ओटा महिला समूहका महिलाहरू र बाल अधिकार समूहका बालिकाहरूको सहभागिता रहेको थियो ।

समापन कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग, बागमती प्रदेश कार्यालयका प्रमुख यज्ञप्रसाद अधिकारीले संविधानले सुनिश्चित गराएको अधिकार, मौलिक हक संरक्षणमा स्थानीय तहको भुमिका र न्यायिक समितिको काम कर्तव्य र अधिकारका बारेमा कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै जनताको अधिकार प्रत्याभुत गराउन स्थानीय तहको महत्वपूर्ण भूमिका रहने बताउनु भयो ।

उहाँले आर्थिक अधिकारमार्फत् जनताको जीवनस्तर माथि उठाउन आवश्यक रहेको उल्लेख गर्दै सबै जनता बलियो भयो भने स्थानीय सरकार पनि बलियो हुने बताउनु भयो । यस्तै दुई दिनसम्म तालिमको क्रममा सिकेका कुरालाई व्यवहारमा उतार्न सके मानव अधिकार सुनिश्चित समाज निर्माण हुनसक्नेमा जोड दिनुभयो ।

यसैगरी समापन कार्यक्रमको अध्यक्षता गर्नु भएको इन्सेक बागमती प्रदेश कार्यालयका संयोजक गणेश भण्डारीले इन्सेकले स्वास्थ्य, शिक्षा, आवास तथा खाद्य अधिकारको संरक्षण तथा संवर्द्धनमा स्थानीय तहको भूमिका सम्बन्धमा र नेतृत्व विकास तथा महिला सशक्तिकरणको विषयमा अभिमुखीकरण गर्दै आएको बताउनु भयो ।

इन्सेक कार्यक्रम संयोजक कृष्णप्रसाद नेपालले तालिमको सहजिकरण गर्दै कार्यक्रम सञ्चालित स्थानीय तहमा मानव अधिकारलाई सुदृढ बनाउनको लागि मानव अधिकार समूहमार्फत सचेतना कार्यक्रम, जनप्रतिनधिहरूका लागि मानव अधिकार, बाल अधिकार र महिला अधिकारबारे क्षमता अभिवृद्धि कार्यक्रम गरिरहेको बताउनु भयो ।

यस्तै मानव अधिकार समूह मनहरीका अध्यक्ष बिमला गोपालीले मनहरीमा परियोजना सञ्चालन भएपछि मानव अधिकारका समग्र पक्षको पहिचान गरी अधिकार प्राप्तिको लागि स्थानीय तहलाई जिम्मेवार बनाउँदै आएको बताउनु भयो । साथै मनहरीका मानिसहरूमा पनि आफ्नो अधिकार प्राप्तिको लागि आवाज उठाउन सक्षम बन्दै गएको बताउनु भयो । यस्तै समूहले स्थानीय तहलाई जिम्मेवार बनाउने, हरेक विद्यालयमा सिसि क्यामेरा जडानको माग, भुमिहिन सुकुम्बासीलाई जग्गा वितरण लगाएतका माग राखेर ज्ञापनपत्र समेत दिएको र स्थानीय तहले समूहको मागलाई सम्बोधन समेत गर्दै आएको बताउनु भयो ।

यसैगरी डब्लुपिडि नेपालकी फिल्ड सुपरभाइजर तिलकुमारी हुमागाईले विगत तीन वर्षदेखी कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आएको बताउनु भयो । समूह मार्फत् महिलाको सशक्तिकरण र हिंसा न्यूनीकरणका लागि काम भइरहेको जानकारी दिनुभयो । मानिसहरूमा अधिकार प्राप्त गर्ने अठोट, मानव अधिकारका सवाल, कानुनी संयन्त्राबारे जानकार हुनुले परियोजनाको औचित्य पुष्टि हुँदै गएको उहाँले बताउनु भयो ।

मनहरी गाउँपालिका-३ की महिला समूह मोटिभेटर अम्बिका पौडेलले इन्सेकले परियोजना मार्फत महिला तथा बालबालिकामा मानव अधिकारको विषयमा जानकार हासिल गर्न सहयोग पुगेको बताउँदै भन्नुभयो, 'संस्थाले लगानी गरेको छ । हामीले यसलाई अवसरको रुपमा लिनुपर्छ । निरन्तरता र दीगोपना हुनुपर्छ र ज्ञान सीप अरुलाई पनि सिकाउनुपर्छ ।'

मनहरी गाउँपालिका-१, मकरीकी महिला समूह मोटिभेटर सोमलक्ष्मी प्रजाले मानव अधिकारको क्षेत्रमा काम गर्न सबै स्थानीय तहले चासो दिने बताउँदै स्थानीय तहको सहयोग लिएर मानव अधिकार उल्लङ्घनका पीडितलाई उचित राहत र न्याय प्रदान गर्न आफूहरूले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने बताउनु भयो ।

हेटौँडा उपमहानगरपालिका-१९, नेवारपानी महिला समूहकी मोटिभेटर सुस्मिता सुवेदीले यस्ता कार्यक्रम र तालिम स्थानीय तहले नै सञ्चालन गर्नुपर्ने हो तर इन्सेक र डब्लुपीडीको यस्तो तालिम दिएर महिलाहरूमा कानुनी सचेतना आएको बताउँदै यसले मानिसहरूमा सकारात्मक परिवर्तन आएको बताउनु भयो ।

पुष्पराज अधिकारी