इन्सेक गतिविधिहरू

अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) धनकुटाको आयोजनामा नेपाल मानवअधिकार वर्ष पुस्तक २०२५ प्रकाशन पूर्व वार्षिक समीक्षा कार्यक्रम सम्पन्न गरिएको छ ।

इन्सेक जिल्ला प्रतिनिधिले जिल्लामा सन् २०२४ को जनवरीदेखि नोभेम्बरसम्म अभिलेख गरेका मानव अधिकार उल्लंघन तथा ज्यादतीका घटनामाथि समीक्षा गरिएको छ ।

धनकुटामा विगत एकबर्षको अवधिमा ९९ वटा मानव अधिकार उल्लघनका घटना भएको पाइएको छ । जसमा एकबर्षको अवधिमा तीन जनाको हत्या, हत्याको प्रयास दुई जना, जातीय विभेद एक जना, आत्माहत्या दुरुत्सान दुई जना, घरेलु हिंसा ७० जना, बलात्कार १४, बलात्कृतपछि हत्या एक जना, बालयौन दुर्व्यवहारका तीन जना, बालविबाह एक जना, बहुबिवाह एक जना र साईबर क्राईम दुई जना पीडित भएको घटनामाथि समीक्षा गरिएको हो । जसमा पुरुष पाँच, महिला ८४ र बालिका ११ जना गरी जम्मा १ सय जना पिडित भएको पाइएको छ । सन् २०२३ मा धनकुटामा मावअधिकार उल्लघंनका घटनाबाट १ सय ३ जना पिडित भएको यस वर्ष पनि सोही हाराहारीमा रहेको पाइएको छ ।

कार्यक्रममा पूर्व मन्त्री तथा प्रतिनिधिसभा सदस्य राजेन्द्रकुमार राईले घटना तथ्यांक मात्रै भन्दा पनि न्यूनीकरणमा लाग्नुपर्ने बताउनु भयो । उहाँले गरिबी घट्नु, सुशासन कायम हुनु पनि अधिकारकै पक्षमा रहेको बताउनु भयो ।

समीक्षामा सहभागी जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख निरेन तामाङले हिंसाका विरुद्ध सबै लाग्नुपर्ने र जानी नजानी हुने मानवअधिकार उल्लङघनका घटना हुने गरेकोले सबै सचेत हुनुपर्ने बताउनु भयो ।

धनकुटा नगरपालिकाकी उपप्रमुख भीमा खनालले संविधान कार्यान्वयन, सुशासन र समृद्ध नेपाल र सुखी नेपाली बन्न हिंसा तथा उल्लङ्घनमा घटनामा कमी हुनुपर्ने बताउनु भयो । उहाँले भ्रुण हत्या अन्त्य गर्दै मानव अधिकार उल्लङ्घनका घटना न्यूनीकरण  होइन अन्त्य गर्नुपर्ने बताउनु भयो ।

प्रमुख जिल्ला अधिकारी टुवराज पोख्रेलले प्रतिवेदन राम्रो भएको र यस्ता घटना भइरहने बताउनु भयो । उहाँले मानवअधिकार उल्लङ्घन भन्दा पनि क्राइम भएको बताउँदै पुरानो तरिकाले घटना संकलन भएको बताउनु भयो । उहाँले संविधानको मौलिक हक हेरेर घटना संकलन गर्नुपर्ने बताउनु भयो ।

कार्यक्रममा महिला हिंसा विरुद्धको १६ दिने अभियानमा भएका कार्यक्रमको बारेमा धनकुटा नगरपालिकाकी महिला बालबालिका शाखा प्रमुख फूलमाया तामाङले प्रस्तुती राख्नुभएको थियो ।

७६ ‌औँ विश्व मानवअधिकार दिवसको अवसर पारेर कार्यक्रमको आयोजना गरिएको हो । ‘हाम्रो अधिकार, हाम्रो भविश्य र अहिले‘ भन्ने मुल नाराका साथ मानवअधिकार दिवस धनकुटामा पनि मनाइएको हो ।

मानवअधिकारको क्षेत्रमा क्रियासिल इन्सेकसहित गरै सरकारी संस्था महासंघ, हुसाडेक नेपाल, मानवअधिकार एलाइन्स र पत्रकार महासंघ धनकुटाको संयुक्त आयोजनामा कार्यक्रमको आयोजना गरिएको थियो ।

कार्यक्रममा प्रदेश सभा सदस्य निरन राई, धनकुटाका प्रहरी प्रमुख एसपी श्यामसिंह चौधरी, सशस्त्र प्रहरीका डिएसपी मदन नाथ लगायत अधिकारकर्मी पत्रकार तथा विभिन्न संघसंसथाका प्रतिनिधिलगायतको सहभागिता थियो ।

ईश्वर थापा