नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक प्रकाशन पूर्व अर्धवार्षिक समीक्षा

नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक-२०१८ का लागि सङ्कलित घटनाहरूको प्रकाशन पूर्व अर्धवार्षिक समीक्षा कार्यक्रम विभिन्न जिल्लामा सम्पन्न गरिएको छ ।

इन्सेक बाजुरा जिल्ला प्रतिनिधि पदमबहादुर सिंहका अनुसार इन्सेकको नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तकका लागि सङ्कलित घटनाको प्रकाशन पूर्व अर्धवार्षिक समीक्षा गरिएको छ ।

Photo20170620Bajura

जिल्ला प्रतिनिधि सिंहले १ जनवरी ०१७ देखि ६ महिनामा सङ्कलन गरेका घरेलु हिंसाका २२, बलात्कार तथा यौन दुर्व्यवहारका चार ओटा घटना प्रस्तुत गरेका थिए ।

प्रमुख जिल्ला अधिकारी देवेन्द्र लामिछानेले नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक जिल्लाको नभई देशकै दस्तावेजको रूपमा पहिचान बनाएको पुस्तकक भएको बताए । बाजुरामा इन्सेकसँग सहकार्यता र सहयोग एक आपसमा भइरहेको बताए ।

घरेलु हिंसा नियन्त्रण तथा सजाय ऐनमा रहेको मेलमिलापसम्बन्धी व्यवस्था अनुसार घरेलु हिंसाका घटनामा मिलापत्रलाई प्राथामिकता दिनुपरेको जिल्ला प्रहरी कार्यलयका डिएसपी दलबहादुर बोगटीले बताएका छन् ।

जिल्लमा प्रहरी र इन्सेकको सहकार्यले गाउँबाट बाहिर आउन नसकेका घटनाहरू बाहिर ल्याउन सहयोग पुगेको बोगटीले बताए ।

इन्सेक पाँचथर जिल्ला प्रतिनिधि मङ्गल बेघाका अनुसार नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०१८ का लागि सङ्कलित घटनाहरूको प्रकाशन पूर्व अर्धवार्षिक समीक्षा कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ ।

Photo20170620Panchthar

कार्यक्रममा इन्सेक प्रतिनिधि बेघाले २०१७ को जनवरीदेखि जुन १५ सम्मको अवधिमा जिल्लामा मानव अधिकार उल्लङ्घन र ज्यादतीका घटनामा १२ जना पीडित भएको घटना सार्वजनिक गरेका थिए ।

जसमा नागरिक तथा राजनीतिक अधिकार हनन् अन्तर्गत एक जना, बालअधिकारका अन्तर्गत सात र महिला अधिकार हननबाट चारजना पीडित भएको उल्लेख गरिएको छ ।

जिल्ला बार इकाईका सदस्य टिका तिम्सिनाले मानव अधिकारको अवस्था सुधारका लागि राज्यको दायित्व भएको र गैरराज्य पक्षले समुदायलाई सचेतीकरण र राज्यलाई जिम्मेवार बनाउन पहल गर्नुपर्ने बताए ।

महिला मानव अधिकार रक्षक सञ्जालकी अध्यक्ष विमला ढकालले अर्धवाउर्षिक तथ्याङ्कमा महिला तथा बालबालिकाहरू बढी पीडित देखिएकाले उनीहरूको संरक्षणका लागि राज्य जिम्मेवार हुनु पर्ने आवश्यकता रहेको औँल्याइन् ।

नेपाल मानव अधिकार सङ्गठनका केन्द्रीय सदस्य सूर्यकुमार निरौलाले प्रतिवेदन सत्यतथ्यमा आधारित भएकोले समस्या समाधान गर्न सरोकारवाला सबै एकजुट हुनुपर्नेमा जोड दिए ।

इन्सेक ओखलढुङ्गा जिल्ला प्रतिनिधि शिव ढुङ्गानाका अनुसार अर्धवार्षिक समीक्षा कार्यक्रममा सहभागीहरूले गाउँमा सार्वजनिक हुन नसकेका घटनाहरू खोजेर सार्वजनिक गर्न सुझाव दिएका छन् । नेपाल बार एसोसिएसनका सचिव टुकराज निरौलाले मानव अधिकारका घटना अभिलेख गर्नु चुनौतिपूर्ण भए पनि इन्सेकको प्रयास सरहानीय भएको बताए । उनले कतिपय घटना बार एसोसिएसनमा रहेको र कानुनी सहायता समितिबाट समेत समाधान गरिएको जानकारी दिए ।

Photo20170620Okhaldhunga

सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी तिलोचन रिमालले मौलिक अधिकारहरू मानव अधिकारभित्र पर्ने भए पनि मानव अधिकारका सबै विषय मौलिक अधिकार नहुने र बुझाइमा फरकपन हुने बताए ।

मानव अधिकार हनन् तथा उलङ्घनका घटनाहरूको उजुरी नआएका पनि हुन सक्ने हुँदा खोजेर बाहिर ल्याउन थप प्रयास गर्न पनि उनले सुझाव दिए ।

सन् २०१७ को पाँच महिनाको अवधिमा ओखलढुङ्गामा एक हत्या, एक बलात्कार, दुई बलात्कार प्रयास र आठ घरेलु हिंसाका घटना भएको इन्सेकमा अभिलेख भएको छ ।

इन्सेक बैतडी जिल्ला प्रतिनिधि नरी बडुका अनुसार जिल्लाका सरोकारावालाहरूले मानव अधिकारको रक्षाको लागि अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) को ठुलो योगदान रहेको बताएका छन् ।

Photo20170620Baitadi

नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०१८ को प्रकाशन पूर्व अर्धवार्षिक समीक्षा गोष्ठीमा सहभागी सरोकारवालाहरूले यस्तो बताएका हुन् ।

'घटना सार्वजनिक गरी आरोपित पक्षलाई सचेत गराउने कुरामा इन्सेकको ठुलो योगदान छ ।'-सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी दिपककुमार आचार्यले भने ।

वर्ष पुस्तकमा अधिकार प्राप्त गरेका सफलताका कथाहरू पनि राख्न नेपाल पत्रकार महासङ्घ बैतडी शाखाका पूर्व उपाध्यक्ष गोकर्ण दयालको सुझाव छ ।

गएको ६ महिनामा २३ ओटा मानव अधिकार उल्लङ्घन तथा ज्यादतीका घटना प्रस्तुत गरिएको थियो । सो अवधिमा एक बालिका र एक महिला गरी दुई जना बलात्कृत भएका छन् भने दुई महिलाको हत्या भएको छ ।

अनलाइन डेस्क