इन्सेक गतिविधिहरू

तातोपानी गाउँपालिका – ६ हियाखोला गाउँमा बालविवाह विरुद्ध सचेतना कार्यक्रम गरिएको छ । इन्सेक, मानवअधिकार रक्षक संजाल जुम्लाको आयोजना तथा ६ नम्बर वडापालिका र कालिका आधारभूत विद्यालय हियाखोलाको समन्वयमा बालविवाह विरुद्ध कानुनी सचेतना कार्यक्रम गरिएको हो । बालविवाह विरुद्ध कानुनी सचेतना कार्यक्रमको सहजीकरण वरिष्ठ अधिवक्ता देवेन्द्र बहादुर शर्माले गर्नु भएको हो ।

विवाह बारी २० वर्ष पारी भन्ने नेपाल सरकारको नारा भएपनि यहाँका गाउँबस्तीमा कम उमेरमा विवाह गरेका छन् । जसका कारण मानव बृत्ति विकासमा प्रत्यक्ष असर पर्ने गरेको छ । बालविवाह गर्न कानुनमा लेखिए पनि कार्यन्वयनमा आउन सकेको पाइदैन । बालविवाह न्यूनिकरण गर्नका लागि एक दिवसीय बालविवाह विरुद्ध सचेतना कार्यक्रम गरिएको इन्सेक जिल्ला प्रतिनिधि मानदत्त रावलले बताउनु भयो ।

बालविवाह विरुद्ध कानुनी सचेतना कार्यक्रम सहजीकरण गर्दै वरिष्ठ अधिवक्ता शर्माले भन्नुभयो कानुनको पालन सवै नागरिकले गर्नु पर्दछ । २० वर्ष नपुगी विवाह गर्न नपाइने हाम्रो कानुनी प्रवधान रहेको छ । तर पनि हाम्रा गाउँ ठाउँमा बालविवाह भइरहेको देखिन्छ । यसमा राज्यका निकायदेखि समुदायका नागरिक सचेत हुन जरुरी रहेको छ ।

नेपालको संविधानको धारा ३९ को उपधारा ५ ले कुनै पनि बालबालिकाको हक स्थापित गर्नुका साथै २० वर्षभन्दा कम उमेरमा गरिने विवाह कानुनतः दण्डनीय र गैरकानुनी हुने भएकाले बदर हुने व्यवस्था गरिएको वरिष्ठ अधिवक्ता शर्माले बताउनु भयो । यस्तै कसुर गर्ने व्यक्तिलाई एक वर्ष कैद र १० हजार जरिबाना हुनसक्ने प्रावधान छ ।

बालविवाह गराउने अभिभावकलाई ६ महिनादेखि ३ वर्षसम्म कैद र १ हजारदेखि १० हजार रुपैंयासम्म जरिवाना तोकिएको छ । बालविवाह गराउने पुरोहित, जन्ती जानेहरु र बालविवाहमा सहमती जनाउने सबैलाई १ महिना कैद वा १ हजार रुपैंयासम्म जरिवाना गर्ने कानुनी व्यवस्था गरेको छ ।

मानदत्त रावल