इन्सेक गतिविधिहरू

अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) सङ्खुवासभाको आयोजनामा नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०२३ अर्ध वार्षिक पूर्व समीक्षा कार्यक्रम खाँदबारीमा असार ३ गते सम्पन्न गरिएको छ ।

नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०२३ का लागि जिल्लामा अभिलेखीकरण गरिएका मानव अधिकार उल्लङ्घन तथा ज्यादतीका घटनामाथि पूर्व समीक्षा गरिएको  छ ।

समीक्षा कार्यक्रममा इन्सेक प्रतिनिधिले सन् २०२२ को प्रथम ६ महिनामा जिल्लामा मानव अधिकार उल्लङ्घन तथा ज्यादतीका २८ ओटा घटना अभिलेख गरेको जानकारी दिनुभयो ।

जसमा घरेलु हिंसाका २१, महिला तथा बालिका बलात्कारका पाँच र कुटपिटका दुई घटना गरी जिल्लामा २८ ओटा घटना अभिलेख गरेको सरोकारवाला समक्ष बताउनु भयो ।

कार्यक्रममा खाँदबारी नगरपालिका उपमेयर महेश्वरा श्रेष्ठले जनचेतना र प्रचारप्रचारको कमीले जिल्लामा पछिल्लो समय घर झगडा खुलेर बाहिर ल्याउन नसकेको बताउनुभयो । घटना बाहिर ल्याउँदा घर परिवारको इज्जत जान्छ भन्ने डर, सामाजिक  परिवारिक डरले  लुकाइ रहको अवस्था रहेको उपमेयर श्रेष्ठले बताउनु भयो । मानव अधिकारविरूघद्धका घटना न्यूनीकरण गर्न सबैको सहयोग आवश्यक रहेको बताउनु भयो  । पीडितलाई न्यायको पहुँचमा ल्याउन स्थानीय सरकारले पनि जनचेतनामुलक कार्यक्रम ल्याउने बताउनु भयो ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालयका डिएसपी लालध्वज सुवेदीले सामान्य खालका घरेलु हिंसा प्रहरी कार्यालयमै मिलाउन सकिने बताउनु भयो । सामान्य प्रकृतिका घटना स्थानीय तहका  न्यायिक समितिमै मुद्दा दर्ता, मेलमिलाप गर्नु पर्ने भएपनि प्रहरीतर्फ नै आर्कषण भएको बताउनु भयो । मादक पदार्थ र लागुऔषध सेवनका कारण पनि मानव अधिकार उल्लङ्घन तथा ज्यादतीका घटना बढेको बताउनु भयो । प्रहरी गम्भीर प्रकृतिका घटना प्रहरीले नै मुद्दा दर्ता गरेको अघि बढाएको बताउनु भयो ।

जिल्लामा विभिन्न घटनाको विवरण हेर्दा महिला बालबालिका नै बढी पीडित भएको बताउनु डिएसपी सुवेदीले बताउनु भयो ।  यस्ता घटना कसरी न्यूनीकरण गरेर जान सकिन्छ भन्ने तर्फ पनि सरोकारवाला निकायले ध्यान दिनु जरुरी भएको उहाँको भनाइ छ ।

समीक्षा कार्यक्रममा नेपाल पत्रकार महासङघ सङ्खुवासभाका कार्यबाहक अध्यक्ष कृष्णराज शाक्यले इन्सेकले विगतमा वर्षमा प्रस्तुत गरेको प्रतिवेदन भन्दा यो पटक प्रतिवेदनमा धेरै समसामयिक र तथ्य घटनाको अभिलेख रहेको बताउनु भयो । इन्सेकले प्रहरी प्रशासन, स्थानीय तहसँग सहकार्य गरेर थप प्रभावकारी कार्यक्रम बनाउन समेत सुझाव दिनुभयो ।  २८ घटनामा २१ वटा घरेलु हिंसाका देखिनु हाम्रो समाजमा अहिले पनि जनचेतना र अशिक्षाका कारण भएको बताउनु भयो ।

कार्यक्रममा विभिन्न सरकार तथा गैर सरकारी निकाय पत्रकार, सामाजिक अभियान्ता, नागरिक समाजका प्रतिनिधि लगायतको सहभागिता रहेको थियो ।

भविन कार्की