समाचारहरू

उनीहरूको इच्छा, बाँच्नका लागि माग्न नपरोस् । यहि इच्छाले ८० वर्षको उमेरमा पनि युवाअवस्थामा जस्तै गिट्टी कुट्ने उर्जा पैदा गर्छ ताराखोला गाउँपालिका–५ करिमेलाका जङ्गबहादुर रोकालाई । ज्येष्ठ नागरिकको हक, अधिकार र सरकारले ल्याएका योजना अनि कार्यक्रमको बारेमा जानकारी छैन भन्छन् उनी । खेती किसानी, कुटो कोदालो गरेर जीवन बिताइरहेका रोका उमेर पाक्दै गएपछि शरीर थाक्दै आएको अनुभव सुनाउँछन् । रोका भन्छन्–‘बुढीमाउँ (पत्नी) बितेको वर्षौँ भइसक्यो, अरूसँग हात थाप्न नपरोस् भनेर गिट्टी कुट्छु ।’

चाउरी परेको अनुहार, चिम्सा आँखा अनि हसिलो स्वभावका रोका चुरोटका अम्मली छन् । बृद्धभत्ताले अम्मल किन्न पुर्‍याएको बताउने रोकाले गिट्टी कुटेर पाएको पैसाले दैनिक खर्च चलाउँदै आएको बताउँछन् । ‘चाडवाडमा छोरी नाति–नातिना आउँछन् । आफूलाई पनि चिल्लो चोखो खान मनलाग्छ ।’–रोकाले भने–‘आफैँले काम गर्ने हो भने अरूसँग हात थाप्नु पर्दैन । बुढेसकाल सबैको लागि बोझ हुन्छ ।’–रोका भन्छन्–‘अरूको बोझ बन्न नपरोस् भनेर दैनिक साढे ६ घण्टा गिट्टी कुट्छु ।’

जङ्गबहादुरजस्तै सोही ठाउँका ६१ वर्षीय चित्रप्रसाद रोका पनि गिट्टी कुट्ने काम गर्छन् । शारीरिक रूपमा कमजोर बन्दै गएको भएपनि गिट्टी कुट्न बाध्यता ठुलो भएको उनको भनाई छ । स्थानीय स्रोत र साधनको प्रयोग गरेर विकास निर्माणका काम गर्ने भन्दै स्थानीय सरकारले नीति बनाएपछि आफूहरूले काम पाएको रोकाले बताए ।

‘हामीजस्ता बुढो मान्छेलाई कसले काम दिन्थ्यो ?’–रोका भन्छन्–‘स्थानीयबासीलाई प्रयोग गरेर काम गर्नुपर्छ भन्ने नियम बनाएपछि युवायुवतीको अभाव भएर हामीलाई काम दिएका छन् ।’ ‘काम गर्न सक्ने नसक्ने भन्ने कुरै छैन । हामीले सकेसम्म काम गर्छौँ ।’–रोकाले भने–‘दुई चार पैसा भयो भने मन लागेको खान पाइन्छ ।’

ताराखोला गाउँपालिकाको करिमेलाघाटको ठुलो खोलामा निर्माण भइरहेको ट्रस्ट झोलुङ्गे पुलको लागि जङ्गबहादुर र चित्रप्रसादले गिट्टी कुटिरहेका हुन् । २२ लाख ९९ हजार लागतमा निर्माण भइरहेको सो पुल निर्माणमा दक्ष र अर्धदक्ष गरी दुई प्रकारका जनशक्तिले कम गरिरहेका छन् । दक्षलाई (क) र अर्धदक्षलाई (ख) गरी कामदारको वर्गीकरण समेत गरिएको छ । रोकाद्वय (ख) वर्गमा पर्छन् ।

वर्गीकरण अनुसार कामदारको तलब निर्धारण गरिएको पुल निर्माण उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष धनप्रसाद बुढाले बताए । (क) वर्गका कामदारले घण्टाको ९० र (ख) वर्गका कामदारले घण्टाको ७० रुपियाँका दरले पारिश्रमिक पाउने गरेको बुढाको भनाई छ । चित्रबहादुर र जङ्गबहादुरले दैनिक साढे ६ घण्टा काम गरेबापत् दैनिक ४ सय ५५ रुपियाँका दरले कमाउँदै आएका छन् ।

गाउँपालिकाका अध्यक्ष प्रकाश घर्तीले गाउँपालिकाले हाललाई ज्येष्ठ नागरिकसम्बन्धी विशेष कार्यक्रम सञ्चालन गर्न नसकेपनि अघिल्लो हिउँदमा ज्येष्ठ नागरिकलाई सम्मान कार्यक्रम अन्र्तगत गाउँपालिका भित्रका ज्येष्ठ नागरिकलाई दोसल्ला ओढाएर सम्मान गरेको बताए । घर्तीले परिवारको अवहेलनामा परेका तथा विपन्न वर्गका ज्येष्ठ नागरिकको दैनिक जीवनयापन कसरी सहज बनाउने भन्ने बारेमा योजना बनाउने बताए ।

सिर्जना पन्त