समाचारहरू

जिल्लाको सबै भन्दा विकट क्षेत्र व्याँस गाउँपालिका–१ तिंकरमा स्वास्थ्य चौकी नभएका कारण यस क्षेत्रका स्थानीयहरुले वर्षौदेखि सास्ती खेप्दै आएका छन् ।

त्रिदेशीय नाका समेत रहेको तिंकरमा स्वास्थ्य चौकी नहुँदा स्थानीय औषधि लिनकै लागि ६ घण्टा हिडेर छाङ्गरु आउनु पर्ने बाध्यता छ ।

छाङ्गरुमा स्वास्थ्य चौकी छ । तर, छाङ्गरुबाट तिंकर आउन र जान ६ घण्टा बढी समय लाग्छ, तिंकरका स्थानीय प्रल्हाद तिंकरीले भन्नु भयो, चीनको सीमा नजिकै रहेको तिंकर गाउँमा अहिलेसम्म राज्यको ध्यान पुगेको छैन् । समुद्री सतहबाट ३ हजार २ सय मिटर उचाइमा तिंकर छ ।

तिंकर गाउँमा ६५ घरधुरीको बसोबास रहेको छ । यो भन्दा माथि गाउँ छैन् । तिंकरकै छायालेकमा नेपाल प्रहरी पनि छ । तर, नजिक स्वास्थ्य संस्था नहुँदा स्थानीय र सुरक्षाकर्मी विरामी हुँदा समस्या हुने गर्दछ । प्रहरी र स्थानीयले खलंगाबाटै औषधि लिएर खानु पर्ने बाध्यता रहेको छ ।

औषधि समेत राज्यबाट नपाउँदा हरेक वर्ष स्थानीयले ६ महिना गाउँमा बस्दा सास्ती भोग्नु परेको स्थानीय दानसिह तिंकरीले दुखेसो पोख्नु भयो ।

उहाँले भन्नु भयो– ‘सीमामा पनि नागरिक छन भन्ने दृष्टिकोण राज्यले पञ्चायतकालदेखि नै बनाएन् । हिमाली क्षेत्रमा बस्ने हामीलाई धन्न अहिलेसम्म केही भएको छैन् । विरामी भयो भने बाँच्न सकिने अवस्था छैन् ।’

संविधानले हरेक नागरिकलाई निःशुल्क र सर्वसुलभ स्वास्थ्य सेवा पाउने हकको व्यवस्था गरेको भएपनि उच्च भूभागमा बस्ने तिंकरबासी स्वास्थ्य सेवाबाट वञ्चित हुँदै आएको पाइएको छ ।

तिंकरी भन्नु हुन्छ, तिंकरबाटै सामान्य औषधि लिन छांगरु झर्नु पर्छ । छांगरुमा औषधि नपाएपछि नेपालतिर आउन पाँच दिन पैदल हिड्नु पर्छ । नेपालतिर भएर आउन घोरेटो बाटो समेत छैन् । भारतले अनुमति दिए मात्रै भारतीय सडकको प्रयोग गर्न सकिन्छ ।

अहिले छांगरुमा अहेव विक्रम शाहु लगायत चार जना स्वास्थ्यकर्मी छन् । स्थानीय सरकारले समेत तिंकर गाउँमा स्वास्थ्यकर्मी खटाउने बारे अहिलेसम्म केही निर्णय नगरेको गाउँपालिका स्वास्थ्य संयोजक चन्द्रसिह कुँवरले बताउनु भयो । अहिले तिंकका नागरिक छांगरु मै आएर सेवा लिन्छन्, उहाँले भन्नु भयो, अहिले हामीले तिंकरमा छांगरुबाटै स्वास्थ्यकर्मी अस्थायी रुपमा खटाउने सोच बनाएका छौँ ।

व्याँस गाउँपालिका वडा नम्बर १ का वडा सचिव विनोदसिंह बुढाथोकीले गत वर्ष सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारबाट तिंकरमा स्वास्थ्य भवन बनाइएको भएपनि बजेट फ्रिज हुँदा निर्माण कार्य अधुरै रहेको बताउनु भयो ।

उहाँले भन्नु भयो– ‘यस क्षेत्रमा निर्माण व्यवसायीले दुई / तिन महिना मात्रै काम गर्न पाउँछन् । बजेट फ्रिज भएपछि अहिले निर्माणाधीन स्वास्थ्य चौकी भवन प्रयोग गर्न पाइएको छैन् । यो वर्ष गाउँपालिकासँग स्वास्थ्य चौकी भवन निर्माणको लागि बजेट र स्वास्थ्यकर्मी माग गरिएको छ ।’

व्याँस गाउँपालिकाका अध्यक्ष मंगलसिह धामीले अहिलेसम्म राज्यले यहाँका नागरिकलाई स्वास्थ्य सेवाको हक प्रत्याभूत गर्न नसकेको हुँदा यो वर्ष तिंकरमा स्वास्थ्य संस्था स्थापना गरी स्वास्थ्यकर्मी खटाइ सेवा सुरु गर्ने बताउनु भयो ।

नरेन्द्रसिह कार्की