समाचारहरू

सरकारले वैशाख ३१ गतेका लागि तोकिएको स्थानीय तह निर्वाचनको मिति सारेपछि दार्चुलाका हिमाली क्षेत्रका मतदाता लेकतिर जाने तयारीमा छन् । तोकिएको मितिमा निर्वाचन नहुने भएपछि स्थानीय लेकतिर जाने तयारीमा जुटेका हुन् ।

दार्चुलाका एक दर्जन भन्दा बढी गाउँ स्थानीयहरूका लागि यो समय यार्सागुम्बा सङ्कलनको समय हो । उनीहरू यार्सागुम्बा सङ्कलनको लागि लेकतिर जाने तयारी गरेपछि राजनीतिक दलहरू पनि प्रचारप्रसार बन्द गरी सदरमुकाम फर्किन थालेका छन् ।

अपिहिमाल गाउँपालिकाको घुसा, खण्डेश्वरी, सितोला, गुल्जर र व्याँस गाउँपालिकाको राप्ला, व्याँसलगायतका क्षेत्रमा यार्सागुम्बा पाइने गर्छ । यस क्षेत्रमा अपिहिमाल गाँउपालिका लगायत नौगाड, मार्मा र दुहु गाउँपालिकाका स्थानीयहरू समेत यार्सागुम्बा खोज्न लेकतिर जाने गर्छन् । विद्यार्थीहरूसमेत यार्सागुम्बाका लागि लेकतिर जाने भएकोले यस क्षेत्रका विद्यालयहरूसमेत बन्द गर्ने गरेकाले पढाइसमेत प्रभावित हुन्छ ।

लेकम, मालिकार्जुन गाउँपालिका र शैल्यशिखर नपाका किसानहरूको जेठ महिनामा खेतीपाती लगाउने, रोपाइँ गर्ने समय भएको कारण निर्वाचनमा मतदाता सहभागी कम हुने अवस्था देखापरेको जिल्ला निर्वाचन कार्यालय, दार्चुलाका सूचना अधिकारी आनसिंह डागाले बताए । जिल्लाको अवस्थाबारे निर्वाचन आयोग र सरकारलाई जानकारी गराइएको भएपनि अहिलेसम्म कुनै प्रतिक्रिया नआएकोसमेत डागाले बताए ।

अपिहिमाल गाउँपालिकामा एमालेका तर्फबाट गाउँपालिका प्रमुखका उम्मेदवार धर्मानन्द मन्यालका अनुसार जिल्लाको अवस्था नहेरी निर्वाचन सारिँदा मतदाता निराश मात्र हैन अन्यौलमा परेका छन् ।  जसले गर्दा सबै मतदाता निर्वाचनमा भाग लिने सम्भावना छैन ।

वर्षभरीको आर्थिक उपार्जन गर्ने समय जेठ महिना भएकोले यार्सागुम्बा सङ्कलन हुने समयमा भोट हाल्नकै लागि भनेर फर्किँदैनन् । 'लेकतिर नजाने हो भने खान लगाउन पुग्दैन । पेट पाल्न र केटाकेटी पढाउन यार्सागुम्बाका लागि लेकमा जानु पर्ने बाध्यता रहेको छ ।'-लक्ष्मणसिंह बोहराले भने ।

नयाँ वर्षमा भारतका विभिन्न क्षेत्रबाट घर आएका मतदाताहरू चुनावको लागि घरमै बसेका थिए । निर्वाचनको मिति एक महिना पछि सारेपछि उनीहरू कामका लागि पुनः भारततिर फर्किन थालेको भारतको बेङ्लोरमा काम गर्दै आएका पूर्णसिंह ठगुन्नाले बताए । 'झण्डै २० वर्षपछि हुन लागेको स्थानीय तह निर्वाचनमा भोट हाल्न भनी काम छोडेर आएका थियौ ।'-उनले भने-'एक महिना त्यतिकै घरमा बित्यो । निर्वाचन मिति पनि सरेको कारण फेरि फर्किन लागेका हौँ ।'

जिल्ला कृषि विकास कार्यालयको तथ्याङ्क अनुसार जिल्लाको लागि २६ हजार ७ सय ८८ मेट्रिक टन खाद्यान्न आवश्यक रहेकोमा १८ हजार ९ सय ८६ मेट्रिक टन खाद्यान्न मात्र उत्पादन हुने गरेको छ । यस जिल्लामा वर्षेनी ७ हजार ८ सय २ मेट्रिक टन खाद्यान्न अपुग हुने गर्छ । १२ प्रतिशत मात्रै कृषि योग्य जमीन रहेको कारण पनि यहाँका नागरिक जडिबुटीमा बढी आश्रति हुँदै आएका छन्  ।

यस क्षेत्रका स्थानीयले एक महिनाको अवधिमा १ लाखदेखि १० लाख रुपियाँसम्म वार्षिक आम्दानी गर्ने गर्छन् । एक वर्षको कमाइ एक महिनामा हुने भएकोले घरका नालाबाला सहित लेकतिर जानुपर्ने बाध्यता रहेको स्थानीय बताउँछन् ।

दुई नगरपालिका र सात गाउँपालिका रहेको दार्चुलामा ७२ हजार ९ सय ६ जना मतदाता रहेका छन् । ०७० सालको संविधान सभा निर्वाचनमा झण्डै ८० प्रतिशत मत खसेकोमा अहिलेको स्थानीय तहको निर्वाचनमा यो मत सङख्या घटने जिल्ला निर्वाचन कार्यालयले अनुमान गरेको छ ।

नरेन्द्रसिह कार्की