सशस्त्र द्वन्द्वमा विस्थापित परिवारले अझैसम्म पनि राहत पाएनन्

विगत सशस्त्र द्वन्द्वको समयमा तत्कालीन विद्रोही माओवादी पक्षबाट विस्थापित भएका परिवारले अहिलेसम्म पनि राहत नपाएको गुनासो गरेका छन् ।

शान्ति तथा पुनःनिर्माण मन्त्रालयबाट जिल्ला प्रशासन कार्यालय कालिकोटमार्फत मृत्यु, बेपत्ता, विस्थापित र अपहरण भएका पीडित तथा परिवारका नाममा राहत रकम निकासा भई आएपनि १ सय ६७ विस्थापित परिवारको नाम छुटेपछि उनीहरूले यस्तो गुनासो गरेका हुन् ।

खाडाचक्र नपा-५ का ६० वर्षीय दुर्गाबहादुर शाही भन्छन्-तत्कालीन माओवादीका कारण गाउँमा बस्न नसकेपछि ०५७ सालमा पाँच जनाको परिवार सदरमुकाम मान्म बजारमा विस्थापित भइयो ।' शान्ति स्थापनापछि गाउँ फर्केका उनका परिवारको नाम विस्थापितको तथ्याङ्कमा छैन । यस्तै समस्या खाडाचक्र नपा-८ का ५५ वर्षीय रुपलाल मल्लको पनि रहेको छ ।

तत्कालीन माओवादीका कारण गाउँमा बस्न नसकेपछि चार जनाको उनको परिवार ०५६ सालमा सदरमुकाम मान्म बजारमा विस्थापित भएका थिए । शान्ति स्थापना भएपछि गाउँ फर्केका मल्ल परिवारको नाम पनि विस्थापितको तथ्याङ्कमा नहुँदा आफूले राहत नपाएको उनले गुनासो गरे ।

कालिकोटका २ सय ५२ जना विस्थापित परिवारमध्ये नाम सूचीसहित आएका १ सय २८ परिवारका १ हजार १ सय ५८ जनालाई २५ हजार रुपियाँका दरले दिने भनिए पनि रकम अभावका कारण मन्त्रालयबाट विस्थापितका नाममा आएको २ करोड २६ लाख रुपियाँ दामासाहीका दरले वितरण भएको छ । स्थानीय शान्ति समितिका सचिव खेमबहादुर रोकायले राहत रकम आएपनि अझै सिफारिस गरेका पीडितहरूको राहत आउन बाँकी रहेको बताए ।

२७ करोड २६ लाख मृतक/बेपत्ता परिवारका लागि, २ करोड २६ लाख विस्थापित र १ करोड २६ लाख अपहरणमा परेकाको नाममा रकम आएपनि १ सय ६७ विस्थापित परिवारको नाम छुटेको हुँदा उनीहरूको लागि रकम माग गरी पठाइएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी गिरीधारी सुवेदीले बताए । उनका अनुसार ५ सय ३६ मृतक, २७ जना बेपत्ता र २ सय ५२ विस्थापित पुरानै रहेको र ५ सय ४ जना अपहरणका पीडित यतिबेला कार्यदलमा परेका हुन् ।

प्रजिअ सुवेदीका अनुसार १ सय ३४ जना अपाङ्गता भएका, ७ सय ४ जना अपहरण र १ सय ३१ जना विस्थापित परिवारले अझै राहत पाउन बाँकी रहेका छन् ।


कालीबहादुर मल्ल