सल्यानका गर्भवतीले दुई महिनादेखि आइरन चक्की खान पाएनन्

जिल्लाको बागचौर नगरपालिका-४ का गर्भवती र सुत्केरी महिलाहरू आधारभूत औषधि सेवनबाट वञ्चित भएका छन् । त्यहाँका महिलाहरूले विगत डेढ महिनादेखि आइरन चक्कीको सेवन गर्न नपाएको गुनासो गरेका छन् ।

महिलाहरूलाई गर्भवती तथा सुत्केरी भएको बेला आइरनको कमी नहोस भनेर आइरन चक्की प्रत्येक स्वास्थ्य संस्थामा निशुल्क रूपमा सरकारले दिने गर्दछ । गर्भ रहेको चार महिनादेखि सुत्केरी भएको ४५ दिनसम्म आइरन चक्की खानु पर्छ । तर, बागचौर नपा-४ मा विगत डेढ महिनादेखि आइरन चक्कीलगायतका अन्य औषधिको समेत अभाव भएको स्थानीय महिला स्वास्थ्य स्वयम्सेविका रमादेबी वलीले बताइन् ।

उनले भनिन्-'मेरो टोलमा आइरन चक्की छैन । गर्भवती तथा सुत्केरीहरू आइरन चक्की माग्न आउनु हुन्छ । सकिएको छ भनेर खाली पठाउँछु ।' यस्तै ग्रामीण भेगमा अत्याधिक मात्रामा प्रयोग हुँदै आएको गर्भ निरोधको अस्थायी साधन पिल्सको पनि अभाव भएको उनले बताइन् ।

यस्तै आफ्नो टोल बानपा-५ मा पनि गर्भनिरोधको अस्थायी साधन पिल्सको अभाब भएको अर्की महिला स्वायमसेबिका मैना वलीले बताईन् । उनले भनिन -'धेरै महिलाहरू गर्भनिरोधको अस्थायी साधन प्रयोगको लागी पिल्स माग्न आउनु हुन्छ । तर, आफूसँग हुँदैन । त्यसै पठाउनु पर्छ ।' उनले स्वास्थ्य चौकीमानै औषधि नभएकाले आफूसँग आएका सेवाग्राहीलाई सेवा दिन नसकेको बताइन् ।

परिवार नियोजनको अस्थायी साधन पिल्स हरेक महिलाले महिनावारी भएको पाँचौ दिनदेखि आफूलाई बच्चाको आवश्यकता नभएसम्म दैनिक रूपमा प्रयोग गर्नु पर्छ । परिवार नियोजनको यो साधन ग्रामीण भेगमा अत्याधिक प्रयोग हुने गर्दछ ।

बागचौर नगरपालिका-४ मा रहेको शिबरथ स्वास्थ्य चौकीका निमित्त इञ्चार्ज मिश्रा पुनले स्वास्थ्य चौकीमा औषधि नभएको स्बताइन् । अहिले स्वास्थ्यचौकीमा आइरन चक्की, पिल्सलगायतका अत्यावश्यक औषधि नभएको उनले बताइन् । उनले भनिन्-'यहाँ औषधि नभएको लामो समय भयो । बिरामीहरू यहाँ आउनु हुन्छ । औषधि छैन भनेर पठाउँछु ।'

'औषधि मागको लागि नगरपालिका र अस्पतालमा माग फारम भरेर पठाएको करिब २ महिना हुन थाल्यो तर अहिलेसम्म औषधि पठाएका छैनन् ।'-उनले भनिन् ।

जिल्ला अस्पताल सल्यानका स्टोर किपर महादेव कसाईले जिल्लाबाट वितरण गरिने औषधि नगरपालिकामा पठाइसकेको बताए । 'हामीले नगरपालिकामा आइरन चक्की, पिल्सलगायतका औषधि पठाई सकेकाछौँ ।'-उनले भने-'नगरपालिकाले अहिलेसम्म औषधि स्वास्थ्य चौकीहरूमा पठाइसक्नु पर्ने हो ।'

यसैबिच बागचौर नगरपालिका स्वास्थ्य शाखा सहसंयोजक एकराज केसीले बागचौर नगरपालिका मातहतका सम्पूर्ण स्वास्थ्य संस्थाहरूमा औषधिको अभाव नभएको बताए । 'हामीले जिल्ला स्वास्थ्यले पठाएको औषधि सबै स्वास्थ्य संस्थाहरूमा पठाएका छौँ । औषधिको अभाव नहुनु पर्ने हो ।'- उनले भने ।


मिना बुढाथोकी