समाचारहरू

लमजुङ जिल्लाको करागारमा आर्थिक अनियमितता र बेथिति भोग्नु परेको कैदीबन्दीले आरोप लगाएका छन् । कारागारमा आन्तरिक प्रशासनको जिम्मेवारी पाएकाहरूबाटै कैदीबन्दीले उपभोग गर्ने सामानको बजार मूल्यभन्दा बढी रकम लिने, खाना पकाएको पैसा असुल्ने जस्ता गतिविधि हुने गरेको पीडित कैदीबन्दीको आरोप छ ।

तरकारीजन्य सामान खरिद, औषधि उपचारमा जस्ता कुरामा समेत  अनियमितता र मनोमानी हुने उनीहरूको गुनासो छ । कारागारमा तरकारी पकाउँदा ८० रुपियाँदेखि १ सय रुपियाँ तिर्नुपर्ने, मासु पकाउँदा १ सय रुपियाँ दिनुपर्ने र पैसाबाहेक प्याज, टमाटर छुट्टै किन्नुपर्ने, कैदीबन्दीले पाउने सिदा रकम दैनिक ८० रुपियाँ र सात सय ग्राम चामलमा समेत अनियमिता हुने गरेको गुनासो कैदीबन्दीको छ ।

हाल कारागारमा १ सय १३ जना कैदीबन्दी छन् । उक्त सङ्ख्या अनुसार दैनिक ९ हजार ४० रुपियाँ सिदा रकम र करिब ८० केजी चामल उपलब्ध हुने गरेको छ । यस हिसाबले मासिक २ लाख ७१ हजार २ सय रुपियाँ सिदा रकम र २४ क्विन्टल चामल उपलब्ध हुने गरेको छ । तर, त्यसको पारदर्शिता नभएको पीडित कैदीबन्दीले बताए ।

कैदी विष्णु गिरी थापा र अशोक दवाडीले यस विषयमा खुलेरै केही कुरा पनि बताउनु भएन । कारागारबाट कैद भुक्तान गरेर निस्किएकाहरूले भने उक्त आरोपमा सत्यता भएको बताएका छन् ।

कारागारमा केही वर्षअघि चौकीदार र हाल नाइके रहनुभएका शम्भुलाल श्रेष्ठले तरकारी र खानाको जिम्मा लिँदै आउनुभएको छ । उहाँले भने कुनै किसिमको अनियमितता नगरेको बताउनु भयो ।

उहाँले पहिलो पटक आएका कैदीबन्दीबाट आन्तरिक कोषका लागि ५ सय रुपियाँ उठाउने गरेको र सो रकम दिन नसक्ने वा नदिनेलाई दुई हप्तासम्म जुठो भाँडा माझ्न, शौचालय सफा गर्न लगाएको भने स्वीकार्नु भयो ।

चौकीदार खुसीराम मगरातीले आफू साउनबाट मात्र चौकीदार रहेकाले केही अनियमितता नगरेको बताउनुभयो । आफू चौकीदार भएपछि मूल्यवृद्धि नगरी सरकारले तोकेको मूल्यमा सामान उपलब्ध गराउन, कुनै कैदीबन्दीलाई हातपात नगर्न नाइके लगायतलाई भन्ने गरेको बताउनु भयो ।

कारागार प्रशासनले यस विषयमा गम्भीर अनुसन्धान गरी कैदीबन्दीहरु माथि हुने शोषण, दमन  नियन्त्रण गर्नुपर्ने कारागारबाट कैद भुक्तान गरी निस्किएका कैदीबन्दीहरुको भनाइ छ । कारागारभित्र कैदीबन्दीले खुलेर समस्या राख्न नसक्ने भएकाले सो समस्याबारे कसैलाई भन्न नसक्दा सो कारागारमा अनियमितता हुँदै आएको कुरा केही महिनाअघि मात्रै कारागारबाट छुट्नुभएका रोशन तामाङले जानकारी दिनु भयो ।

प्रमुख जिल्ला अधिकारी बुद्धबहादुर गुरुङले यस विषयमा हालसम्म केही जानकारी नभएको बताउनु भयो । “त्यहाँ शङ्का गर्न सकिन्छ, प्रमाण त छैन । साँच्चिकै नियम हुनुपर्छ, सिस्टमभन्दा बाहिर जान मिल्दैन तर जेलभित्र उनीहरूको पनि छुट्टै शासन हुन्छ ।”-प्रजिअ गुरुङले भन्नु भयो-“ठुला कारागारमा पनि यस्तो शासन हुन्छ तर त्यहाँ केही अनियमिततालगायत समस्या भएको छ भने हेर्छु, यसमा मेरो ध्यान गएको छ ।”

कारागारकी निमित्त जेलर सुमिता मरासिनीले कारागारका यो विषयमा केही थाहा नपाएको र भर्खर मात्रै जानकारी पाएको हुँदा छानबिन गर्ने बताउनु भयो ।

सुमित्रा भुजेल