मैदानेका बालबालिकालाई पढ्न जान तीन घण्टा जङ्गलको यात्रा

लिखु तामाकोसी गाउँपालिका-२, सैपु मैदानेकी निशा मगर अहिले कक्षा ११ मा पढ्नु हुन्छ । उहाँले पढ्ने विद्यालय नजिक छैन । विद्यालय पढ्न जान तीन घण्टाको जङ्गलको बाटो हिँड्नु पर्छ । बिहान ७ बजे घरबाट निस्कनु भएकी निशा बल्ल १० बजे सोही वडाको चण्डेश्वरी मावि, सैपुमा पुग्नुहुन्छ ।

बेलुका पनि त्यस्तै हो । ४ बजे स्कुलबाट हिँड्नु भएकी निशा साँझ ७ बजेको आसपासमा घर पुग्नुहुन्छ । ‘हिँड्दा हिँड्दै थाकिन्छ, पढ्ने समय नै हुँदैन’, निशाले भन्नुभयो ।

निशाको मात्र होइन मैदानेबाट पढ्न जाने सबै बालबालिकाको समस्या एउटै छ । स्कुल जानै तीन घण्टा हिँड्नु पर्ने बाध्यता छ । ‘सो गाउँबाट सबैभन्दा नजिकैको स्कुल नै चण्डेश्वरी मावि हो, त्यसैले सबै बालबालिकालाई पढ्न जान तीन घण्टा त हिँड्नै पर्छ, त्यसैले केहीले आफ्ना बच्चालाई बाहिरै राखेर पढाउन लागेका छन्’, लिखु तामाकोसी गाउँपालिका-२ का वडाध्यक्ष सन्तोष पौडेलले भन्नुभयो ।

मैदाने लिखु तामाकोसी गाउँपालिका-२, सैपुको सबैभन्दा विकट गाउँ हो । सो गाउँमा जम्मा तीन घर छन् । ती पनि एउटै दाजुभाइका घर । धनबहादुर मगर काजी, सोमवीर मगर सुब्बा र जितबहादुर मगर सञ्चा, तीन भाइका घर गोठ छन् ।

आलुको अति राम्रो उत्पादन हुने भएकोले यी तीन भाइले आफ्नो थाकथलो छाड्न सकेका छैनन् । ‘आफ्नो पुर्खाको थलो यही हो, छाडेर पनि कहाँ जानु’, धनबहादुर मगरले भन्नुभयो ।

सो गाउँका नागरिकलाई विद्यालय मात्र होइन, स्वास्थ्य, विद्युत लगायका सेवा लिन पनि अति गाह्रो छ । स्वास्थ्य सेवा लिन पनि गाउँबाट तीन घण्टा हिँडेरै जानु पर्छ ।

गाउँमा अहिलेसम्म बिजुली पुगेको छैन । वडाध्यक्षको प्रयासमा स्थानीयले श्रमदान गरी बल्ल बिजुलीको तार गाउँमा पुर्‍याएका छन् । ‘स्थानीयले श्रमदान गर्नुभयो, हामी पनि श्रमदानमा जुट्यौँ, अब केही दिनमा बत्ती भने बल्छ’, वडाध्यक्ष पौडेलले भन्नुभयो ।

वडाकै अति विकट तीन घर मात्रै रहेको मैदानेमा मोटर बाटो पुर्‍याइएको भए पनि गाडी चढ्ने मानिस नभएपछि सार्वजनिक यातायात साधन चल्न नसकेको वडाध्यक्ष पौडेल बताउनुहुन्छ । त्यहाँका बालबालिकालाई विद्यालय पुग्न समस्या भए पनि तीन घरका लागि छुट्टै विद्यालय खोल्न पनि नसकिने बाध्यता रहेको उहाँले बताउनु भयो । त्यहाँका बालबालिकालाई आवासीय विद्यालयमा राख्ने व्यवस्था मिलाउन सके उनीहरूलाई पढ्न सहज हुने पौडेलको सुझाव छ ।

Photo_080-9-11_Ramechhap


नवराज घिमिरे