समाचारहरू

कर्णाली प्रदेश, जाजरकोट जिल्लाबाट ५ महिना पहिले मजदुरी गर्न दार्चुला आएका ५५ वर्षीय भद्रबहादुर शाही र ५० वर्षीय नन्दी सिंहले एक महिनाअघि काम गरेबापतको ज्याला माग्दा ठेकेदारबाट कुटाइ खानु पर्‍यो । ठेकेदारले काम गरेबापतको ज्याला नदिएको भन्दै प्रहरीमा उजुरी गरेपछि उनीहरूले प्रहरीकै सामुन्ने कुटाइ खाएका हुन् ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा उजुरी गर्न पुगेका बेला ठेकेदारका प्रतिनिधिबाट कुटाइ खाँदा पनि उनले न्याय पाउन सकेनन् । उल्टै उनीहरूलाई ठेकेदारले धम्क्याएर कम रुपियाँ लिन बाध्य गराए । काम गरेको रुपियाँ माग्न उजुरी गरेको तीन दिनपछि बल्लतल्ल प्रहरीको सहयोगमा ज्याला पाए । प्रतिदिन मिस्त्री काम गरेबापत ८ सय रुपियाँ दिने भनी ल्याइएका उनीहरूले भने अनुसारको ज्याला नपाएपछि उजुरी गरेका थिए ।

यो प्रतिनिधि मूलक घटना हो । अहिले पनि मजदुरहरूले कम पारिश्रमिकमा श्रम गर्नुपरेको पीडा उनीहरूसँग छ । गाउँमा रोजगारीको अर्को माध्यम नहुँदा र परिवारका सबै सदस्य बेरोजगार हुँदा पेट पाल्नकै लागि जिल्लाबाहिरबाट थुप्रै मजदुर दार्चुला आउने गरेका छन् ।

२०५१ सालदेखि दार्चुलामा मजदुरीको काम गरिरहेका बझाङ बुङ्गल नगरपालिकाका दलबहादुर बोहरा काम गरेपनि तोकिएअनुसारको ज्याला नदिने गरेको गुनासो गर्छन् । 'दिनभर भारी बोकेर पसिना चुहाँउँदा पनि भारी बोकेबापतको रकम माग्दा उल्टै गाली खाइन्छ ।'-उनले भने ।

उसै पनि सरकारी ज्यालादर कम तोकिएको छ । त्यो पनि ठेकेदारहरूले समयमै मजदुरलाई ज्याला नदिँदा समस्यामा पर्ने गरेको जिफन्टका जिल्ला अध्यक्ष अर्जुन ओखेडाले बताए ।

दार्चुलामा भारतको बिहारदेखि लिएर कर्णाली प्रदेश र ७ नम्बर प्रदेशभरिका कामदार कामको लागि यहाँ आएका छन् । हालसम्म ५ सय बढी मजदुर सङ्गठित भएपनि अझै कयौँ मजदुर सङ्गठित भएका छैनन् । सङ्गठित हुनुपर्छ भन्ने चेतना अभावले पनि मजदुरको हकहितमा काम गर्न नसकिएको ओखेडाको भनाई छ ।

१२९ औँ अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवस अर्थात् मे दिवस मनाइरहँदा दार्चुलाका मजदुरहरू आफ्नै काममा व्यस्त रहे । उनीहरूलाई न त दिवस बारे थाहा थियो न त आफूहरूले पाउने दैनिकी ज्यालाबारे नै !

नरेन्द्रसिह कार्की