बालश्रम तोड्न रोजीरोटी र पुन:स्थापना
रेसुङ्गा नपा-१४ की माया बुढाथोकीलाई बाल श्रम के हो ? बालश्रम अन्त्यका लागि मनाइने दिवस कहिले पर्छ ? कुनै पत्तो छैन । तर, बिहान बेलुका कसरी गर्जो टार्ने ? उनलाई कसैले सम्झाउनु पर्दैन । उनी घोर्ले माविको कक्षा ६ मा पढ्ने सुमनलाई लिएर ढुङ्गाखानीमा आउँछिन् । 'थुप्रै पटक खानीमा आउने मान्छेले बालकलाई काममा लगाएको भनेर गाली गरे ।'-उनले भनिन्-'तर, के खान्छेस भनेर कसैले सोधेनन् ।' रेसुङ्गा नगरपालिकाका प्रकाश बिक अहिले १३ वर्षा भए । उनी रानीपोखरी निमाविको कक्षा ६ मा पढ्छन् । दिउँसो विद्यालय जान्छन् । विदाको दिन र साँझ बिहान ढुङ्गाखानी नपुगी उनलाई सुखै छैन । त्यो उनको रहर भन्दा बाध्यता हो । 'बिदा भए त्यतिकै घरमा भुलिन्छ ।'-उनले भने-'बरू खानीमा आए २/४ सय रुपियाँ कमाई हुन्छ ।' यो खानीमा २०-२५ जना बालबालिकाले साँझ बिहान कुनै न कुनै किसिमको बालश्रम गरिरहेका छन् ।
तम्घास-सिमलटारी-प्युठान सडक निर्माणमा काम गर्ने प्युठानका एक जना बालश्रमिकले भाइ र बहिनीको पढाइ खर्च जोहो गर्न आफूले ढुङ्गा बोक्ने गरेको बताए । आफूसँगै अरू धेरै साथीहरू जिल्लाका विभिन्न स्थानमा काम गर्ने उनले बताए । निर्माण व्यावसायीहरूले अझ धेरै बालबालिकाहरूलाई श्रममा लगाएका छन् । जिल्लाका सरोकारवाला व्यक्तिहरूले पनि बालश्रम व्यक्तिको रोजीरोटीसँग गाँसिएकाले मुक्त बनाउने विषय आर्थिक समृद्धि बिना निकै मुस्किल भएको बताए । दलित अधिकारकर्मी गणेश बिकले जिल्लाका धेरै होटलहरूमा बालश्रम भएको आफ्नै आँखाले देखेर पनि केही गर्न नसकिएको बताए । 'होटलमा भाँडा माझ्ने धेरै बालबालिका छन् । अन्याय पनि भएको छ ।'-उनले भने-'त्यहाँबाट उद्धार गरे पुनःस्थापना गर्ने स्थान छैन ।'
पुनःस्थापना गर्नुपर्ने महिला तथा बालबालिकालाई कहाँ राख्ने भन्ने समस्या रहेको महिला तथा बालबालिका कार्यालय प्रमुख प्रतिभा पन्थीले बताइन् । पुनःस्थापना गृह नहुँदा पीडितलाई न्याय दिलाउन समस्या भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका एसपी भोला रावलले बताए । जिल्ला बाल कल्याण समितिले प्रकाशन गरेको बालबालिकाको स्थिति प्रतिवेदनमा बालिका ४ सय २३ र बालक ७ सय ३५ गरी १ हजार १ सय ६७ जना बालबालिकाले जिल्लामा जोखिमपूर्ण तथा निकृष्ट बालश्रम गर्ने गरेको देखाइएको छ । जसमा सबै भन्दा धेरै १ सय ५६ बालिका र २ सय १९ बालकले जिल्लाका विभिन्न होटलहरूमा काम गर्ने गरेका छन् ।
टोपलाल अर्याल
सम्बन्धित समाचारहरू
बलात्कार घटनाका आरोपित गिरफ्तार
सात वर्षीया बालिकालाई बलात्कार गरेको आरोपमा १४ वर्षीय बालकलाई प्रहरीले ०८१ कात्तिक १८ गते गिरफ्तार गरेको छ । पीडित बालिकालाई आरोपितले कात्तिक १५ गते बलात्कार गरेको भन्दै पीडित पक्षले कात्तिक…
बलात्कार घटनाका आरोपित गिरफ्तार
१९ वर्षीया युवतीलाई बलात्कार गरेको आरोपमा प्रहरीले कावासोती नगरपालिका–१७, घर भई हाल गैँडाकोट नगरपालिका–१५, बस्दै आएका ३० वर्षीय सौगात रजाली मगरलाई गिरफ्तार गरेको छ । पीडित युवतीलाई आरोपितले असोज २७…
बलात्कार घटनाका आरोपित गिरफ्तार
३० वर्षीया महिलालाई बलात्कार गरेको आरोपमा प्रहरीले धनकुटा, साँगुरीगढी गाँउपालिका-९ आहालेका ३० वर्षीय मनबहादुर राईलाई कात्तिक १८ गते गिरफ्तार गरेको छ । पीडितलाई आरोपितले ०८१ कात्तिक १८ गते बलात्कार गरेको…
२ सय ५१ मिलियन बालबालिका र युवा अझै विद्यालय बाहिरः युनेस्को
प्रगतिको बावजुद २ सय ५१ मिलियन बालबालिका र युवा विद्यालय बाहिर रहेको युनेस्कोले जनाएको छ । युनेस्कोको ग्लोबल एजुकेशन मोनिटरिङ रिपोर्ट २०२४ अनुसार विद्यालय बाहिरको विश्वव्यापी जनसङ्ख्या झण्डै १० वर्षमा…
बाढीपहिरोका कारण स्वास्थ्य संस्थाहरू नै बिरामी !
असोज १० गतेदेखि १२ गतेसम्म आएको अविरल वर्षका कारण काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाका अधिकांश स्वास्थ्य संस्थाहरू बिरामी भएका छन् । धुलिखेल नपा–१२ मा रहेको सङ्खुपाटीचौर स्वास्थ्य चौकी पछाडि भवन पहिरो खसेर पुरिएको छ…