समाचारहरू

लगातारको वर्षाका कारण बाढी र पहिरोका कारण १ सय ७० जनाको मृत्यु भएको गृह मन्त्रालयले असोज १३ गते साँझ नै पुष्टी गरिसकेको छ । ४२ जना बेपत्ता भएको गृह मन्त्रालयले जनाएको छ ।

इन्सेकका जिल्ला प्रतिनिधिहरूले भने मृत्यु र बेपत्ताका सङ्ख्यामा अझै थप हुन सक्ने जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिहरूले जनाएको बताएका छन् । विद्युत आपूर्ति बन्द हुँदा सञ्चार सम्पर्कमा समस्या भएका कारण एकिन तथ्याङ्क आउन अझै केही समय लाग्ने जनाइएको छ ।

काठमाडौँ जिल्ला प्रतिनिधि पार्वती साउदका अनुसार अविरल वर्षासँगै आएको बाढीले १७ जनाको मृत्यु, १८ जना घाइते र दुई जना बेपत्ता भएका काठमाडौँ उपत्यका प्रहरी कार्यालयका प्रवउ तथा प्रवक्ता बिनोद घिमिरेले जानकारी दिनु भयो ।

बाढीका कारण पुगेको क्षतिको विवरण सङ्कलनमा जुटेको स्थानीय तहका अधिकारीहरूले बताएका छन् । तीन दिन विद्यालय बन्द गरेरै क्षतिको विवरण संकलन, उद्दार र राहत कार्यमा जुट्न सरकारले पनि अनुरोध गरिसकेको छ ।

काठमाडौँ महानगरपालिकाले महानगरभित्रका विद्यालयमा भएको क्षतिको विवरण सङ्कलन भइरहेको जनाएको छ। अविरल वर्षाका कारण जनप्रभात मावि, कुलेश्वर मावि र जनपथ मावि डुबानमा परेको महानगरका शिक्षा विभाग शाखाका ओमप्रसाद गौतमले जानकारी दिनु भयो । अन्य विद्यालयमा क्षति पुगेको हुन सक्ने भएपनि विवरण सङ्कलन हुन बाँकी रहेको गौतमले बताउनु भयो ।

काभ्रेपलाञ्चोक प्रतिनिधि सुमित्रा आचार्यका अनुसार गएको जिल्लाका १३ मध्ये नौ ओटा स्थानीय तहमा एक अमेरिकन नागरिकसहित ५७ जनाको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा २९ जना महिला र २८ जना पुरुष रहेका छन् भने मृतकहरुको सङ्ख्या थपिने र थप विवरण आउने क्रम जारी रहेको छ ।

मृत्यु हुनेमा सबैभन्दा बढी पनौती नगरपालिकामा १९ जना रहेका छन् । बाढीपहिरोमा परी २४ जना महिलासहित ४९ जना घाइतेको धुलिखेल अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ । बाढीपहिरोमा नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी र नेपाली सेनाले जिल्लाका विभिन्न भागबाट २ सय ३७ जनाको उद्दार गरेको छ । हालसम्म ६ जना व्यक्तिहरु परिवारको सम्पर्कमा नआएको भनी प्रशासनमा खबर आएको जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जनाएको छ ।

बाढी पहिरोका कारण ग्रामीण बस्तीहरुमा अझै सञ्चार, विद्युत र सडक सम्पर्क विच्छेद भएको छ । पहिरोमा घरगोठ पुरिदाँ हजारौको सङ्ख्यामा पशु चौपाया र पक्षींहरुको मरेका छन् ।

गाउँपालिकाहरुमा बेथानचोक, भुम्लु, रोशी र तेमालमा ठुलो क्षति भएको देखिन्छ । बेथानचोकको चलाल गणेशस्थान र पनौतीको भुमेडाँडामा खानी क्षेत्र भएकाले यहाँ धेरै जनाले ज्यान गुमाएका हुन् । पनौतीको मल्पी, भुमेडाँडा, बेथानचोकको गणेशस्थान र रोशीमा थुप्रै ट्रिपर, डोजर र अन्य सवारीसाधनहरु पुरिएका छन् ।

प्रहरी चौकीसमेत असुरक्षित भएपछि प्रहरीहरुलाई हतियार जोगाउन हम्मेहम्मे परेको छ । मुख्य तथा सहायक सडकहरू पहिरोका कारण अवरुद्ध छन् । व्यक्तिका निजी सम्पतिका अलवा सरकारी संरचना र थुप्रै विद्यालयका भवनहरु भत्किएका छन् । भत्किएका भवनहरूको एकिन विवरण प्राप्त हुन सकेको छैन ।

मण्डनदेउपुर नगरपालिकामा दुई जनाले ज्यान गुमाएका छन् । अरनिको राजमार्गको बैकल्पिक जिरोकिलो देखि कुन्ता हुँदै नगरकोट भक्तपुर सडक पनि अवरुद्ध भएको छ । पाँचखाल र महाभारतमा मानविय क्षति भएको छैन । चौरीदेउराली गाउँपालिकामा एकै घरमा तीन जना पुरिएका छन् । भुम्लुमा दुई जनाको ज्यान गएको छ । तेमाल गाउँपालिकामा एकै घरका ८ जना सहित १२ जनाले ज्यान गुमाएका छन भने ४ जना घाइते छन् । तेमाल गाउँपालिकामा रहेको बृहत खानेपानी बगाएको छ । नमोबुद्ध गाउँपालिकाको कानपुर र श्यामपाटीमा पुरिएर पाँच जनाको मृत्यु भएको छ । नमोबुद्धमा सञ्चालित खानेपानी आयोजनाहरु सबैमा क्षति पुगेको छ । रोशी र नमोबुद्ध हुँदै महाभारत जाने पक्कि पुल बगाएको छ ।

बनेपा, धुलिखेल र पनौती लगायतका सहरमा मात्र नभएर ग्रामीण तहमा खानेपानीको हाहाकार चलेको छ । विपी राजमार्ग क्षतविक्षत छ । रोशी गाउँपालिकाका विभिन्न स्थानमा सडक कटान गरी नार्के बजार आसपासको क्षेत्रसमेत  बगाएको छ । अरनिको राजमार्गका विभिन्न स्थानमा पहिरो गएको छ । पहिरोका कारण सरकारी भवनहरु सङ्कटमा परेका छन् ।

बाढी पहिरोमा परी सयौ पशुपंक्षीहरु पुरिएका छन् । पशु सेवा कार्यालय काभ्रेका निमित्त प्रमुख पशु विकास अधिकृत डा.निशान्त शर्मा गेलालका अनुसार तत्काल घाइते पशुपंक्षीको उद्धार, उपचार र मृत्यु भएका पशुहरुलाई गाड्न पशु सेवा प्राविधिकहरु परिचालन गरिएको छ । तत्काल किसानलाई राहतका लागि सरकारसँग अनुरोध गरिएको उहाँले बताउनु भयो ।

जिल्लामा भएका क्रसर र खानीका कारण मानविय र भौतिक क्षति धेरै भएको प्रारम्भिक अध्ययनले देखाएको छ । खानी र क्रसरले अन्धाधुन्ध प्रयोग गरेका जमिनको संरचना खल्बलिन गई आएको पहिरो र लेदोले खेतियोग्य जमिन डुवानमा परेको छ ।

गाउँमा इन्जिनियरिङ बिना खनिएका सडक र त्यहाँ प्रयोग गरिएका डोजरहरुले जमिनलाई हल्लाएर अविरल बर्षातले गाउँ नै बगाएको जानकारहरुले उल्लेख गरेका छन् । खानी–क्रसर, खोला र बगर मिच्दाको कारण खोलाकिनार बगाएको र ग्रामीण तहमा जहाँतहीँ डोजर लगाएका कारण बर्षातको पानी जमेर वनजङ्गल र भिरबारी बगाएको छ ।

धादिङ प्रतिनिधि सिताराम अधिकारीका अनुसार स्थानीय सरकार र जिल्ला विपद व्यवस्थापन समितिले भने सूचना सङ्कलन समेत गर्न सकेको छैन । ११ ओटा गाउँपालिका र दुई ओटा नगरपालिका भएको धादिङको एक नगरपालिका र चार गाउँपालिकामा भने ठूलो क्षति पुगेको छ ।

सवारी साधन प्रयोग गरेर काठमाडौँ जाने क्रममा झ्याप्लेखोलामा पुरिएको बसमा एक बालिका, २५ जना पुरुष र नौ जना महिलाको ज्यान गएको छ । त्यसैगरी पहिरोले पुरिएर तीन जना र खोलाले बगाएर एक जना बालिकाको मृत्यु भएको छ ।

बेनिघाटरोराङ गाउँपलिकामा २५ भन्दा बढी खानेपानी योजनाहरुमा क्षति पुगेको सूचना खानेपानी तथा सरसफाइ डिभिजन नं २  कार्यालय धादिङमा सूचना टिपाएको भएपनि एकिन तथ्याङ्क नआएको सूचना अधिकारी  विवश प्याकुरेलले जानकारी दिनु भयो ।

कार्यालयमा अन्य स्थानीय तह र कार्यालय आफैँले सम्पन्न गरेको योजनाहरुको समेत तथ्याङ्क समेत केही नभएको जानकारी दिनु भयो । डिभिजन खानेपानी तथा सरसफाइ कार्यालय यसबारे बेखबर नै छ ।

जिल्लामा सबैभन्दा बढी क्षति पुगेको खानेपानी योजनाहरु नै रहेको देखिएको छ । गल्छी गाउँपालिकाका
६ घर मानिस बस्न नहुने गरी भत्किएर बासिन्दा विस्थापित भएका छन् । २० ओटा खानेपानी योजनाहरुमा क्षति पुगेकोले नागरिकहरु धमिलो पानीको उपयोग गर्न बाध्य भएका छन् । सडक यातायात पूर्ण रुपले क्षति पुगेकोले मर्मत गर्नुपर्ने अवस्थामा पुगेको गल्छी गाउँपालिका अध्यक्ष केदार खतिवडाले जानकारी दिनु भयो ।

गजुरी गाउँपालिका बजारको घरहरु सामान्य क्षति भएपनि राहत दिनुपर्ने गरि नभएको बताइएपनि गाउँको कुनै तथ्याङ्क गाउँपालिकाबाट उपलब्ध हुन सकेन । १० भन्दा बढी खानेपानी योनाहरुमा क्षति पुगेको छ ।

थाक्रे गाउँपलिकामा पहिरोले एक जना गम्भीर घाइते भएकाले अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ । २० भन्दा बढी खानेपानी योजनामा क्षति पुगेको र धेरैजसो ग्रामीण बाटो क्षतिग्रस्त भएको गाउँपालिका अध्यक्ष रामकुमार आचार्यले जानकारी दिनु भयो ।

धुनीबेसी नगरपालिकामा १० घरमा क्षति पुगेको छ । १५ ओटा खानेपानी मुहान र ट्याङ्कीहरुमा क्षति पुगेको छ ।

गल्छी गाउँपलिकाले मात्र घर भत्केकाहरुलाई तत्कालिन राहत उपलब्ध गराएको छ भने अन्य स्थानीय तहहरूले भने राहत दिएका छैनन् ।

जिल्ला विपद व्यवस्थापन समितिले समेत कुनै पनि तथ्याङ्क सङ्कलन गर्न सकेको छैन । प्रहरीले प्रतिवेदन बनाउन बाँकी रहेको र जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा समेत मृतकको बारेमा जानकारी नआएकोले राहतका बारेमा कुनै निर्णय नभएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय धादिङका सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी युवराज अर्यालले जानकारी दिनु भयो ।

इन्सेक नवलपरासी (बर्दघाट सुस्तापूर्व) प्रतिनिधि दयाराम आचार्यका अनुसार अविरल वर्षासँगै आएको बाढीका कारण नारायणी नदीसँग जोडिएका नवलपरासी पूर्वका गैँडाकोट, कावासोती, मध्यविन्दु नगरपालिका र विनियी त्रिवेणी गाउँपालिकामा नदी तटीय क्षेत्र धेरै प्रभावित भएका छन् ।

विद्यालयमा बाढी पसेपछि परीक्षा सञ्चालनमा समस्या भएको छ । नवलपरासी (बर्दघाट सुस्तापूर्व)को बाढी प्रभावित क्षेत्र कावासोतीमा परीक्षा सञ्चालनमा समस्या भएको हो ।

जिल्लाको कावासोती नगरपालिका-१५, मा रहेको दुर्गा भवानी आधारभुत विद्यालयमा अविरल वर्षासँगै आएको बाढी पसेपछि विद्यालय सञ्चालनमा समस्या भएको छ । कावासोती नगरपालिका–१७, मा रहेको नारायणी आधारभुत विद्यालयमा समेत नारायणी नदीको बाढी पसेपछि विद्यालय सञ्चालनमा समस्या भएको छ ।

आइतबारबाट परीक्षा सञ्चालनको कार्यक्रम रहेकोमा केही विद्यालयमा बाढी पसेपछि परीक्षा रोकिएको कावासोती नगरपालिका शिक्षा शाखा स्रोत शिक्षक तीर्थ कँडेलले बताउनु भयो ।

गैंडाकोट नगरपालिका–२,को महेन्द्र स्मारक विद्यालयमा समेत पठनपाठनमा समस्या भएको गैँडाकोट नगरपालिका शिक्षा अधिकृत रामप्रसाद अधिकारीले बताउनु भयो । बाढीका कारण विस्थापितहरुलाई उक्त विद्यालयमा राखिएकाले विस्थापितहरु पूर्ण रुपमा घर फर्किएपछि मात्र पठनपाठन सुरु हुने उहाँको भनाइ छ ।

विनयी त्रिवेणी गाउँपालिका–१, वगुवनमा रहेको लक्ष्मी आधारभूत विद्यालयमा बाढी पसेर पठनपाठन हुन सकेको छैन । वगुवनमा रहेको विद्यालयमा बाढी पसेपछि भौतिक रुपमा क्षति ठूलो क्षति नभएपनि बालकक्षाका कार्पेट लगाएतका सामग्रीमा क्षति पुगेको विनयी त्रिवेणी गाउँपालिका शिक्षा शाखा प्रमुख भुपराज पाण्डेले बताउनु भयो ।

विद्यालयमा हिलो भरिएकाले केहिदिन पठनपाठन गर्न सक्ने अवस्था नभएको उहाँले बताउनु भयो ।

इन्सेक लमजुङ प्रतिनिधि सुमित्रा भुजेलका अनुसार मनाङमा परेको बेमौसमी हिमपातले किसानलाई चपेटामा पारेको छ । पुस–माघ–फागुनमा पर्ने हिमपात यो वर्ष असोजमै परेको हो ।

देशभर वर्षा भइरहँदा मनाङमा भने हिमपात भइरहेको स्थानीयले बताएका छन् । हिमपातका कारण मनाङको माथिल्लो भेगको जनजीवन प्रभावित बनेको छ ।

नार्पाभूमि गाउँपालिकाको नार र फू गाउँमा भारी हिमपात भएको छ । यस्तै, मनाङ ङिस्याङ गाउँपालिकाको हुम्डेदेखि माथिल्लो क्षेत्रमा हिमपात भएको छ । तिलिचो र थोराङ्ला क्षेत्रमा भारी हिमपात भएको स्थानीयले बताएका छन् ।

नार्पाभूमि गाउँपालिकाका सूचना अधिकारी महेश पाख्रिनले अविरल वर्षासँगै हिमपात भएको बताउनु भयो । असोज ११ गते देखिको हिमपातले नार, फू मेता र च्याखुमा हिउँ परेको उहाँले जानकारी दिनु भयो ।

पर्यटन व्यावसायी समिति मनाङका अध्यक्ष विनोद गुरुङले तिलिचो र थोराङ्ला क्षेत्रमा बढी मात्रामा हिउँ परेको बताउनु भयो । हिउँले पर्यटक आवागमनलाई खासै असर नगरे पनि थन्क्याउने बेलाको करु र फापर बालीमा क्षति पुगेको उहाँको भनाइ छ ।

प्रमुख जिल्ला अधिकारी मातृका आचार्यले नार्पाभूमिका ग्रामीण बस्तीका साथै मनाङ ङिस्याङ गाउँपालिका केन्द्र हुम्डेदेखि माथिल्लो क्षेत्रमा हिमपात भएको बताउनु भयो ।

सिन्धुली प्रतिनिधि नविनबाबु अधिकारीका अनुसार अविरल वर्षाका कारण आएको बाढीले कल्भर्ट र सडक नै बगाउँदा विपी राजमार्ग पूर्ण रुपमा बन्द भएको छ । असोज ११ गते दिउँसो ४ बजे मङ्गलटारमा कल्भर्ट बगाएपछि सवारी आवागमन अवरुद्ध भएको थियो । असोज १२ गते बिहान रोशी खोलामा आएको बाढीले सुनकोसी गाउँपालिका-१ दुम्जामा राजमार्ग नै कटान गरी झारेपछि विपी राजमार्ग पूर्ण रुपमा बन्द भएको हो ।
विपी राजमार्ग अन्तर्गत सिन्धुलीको खुर्कोट–नेपालथोक, नेपालथोक–भकुण्डे सडक खण्डमा सवारी साधनहरु रोकिँदा यात्रुहरु अलपत्र परेका छन् । यात्रुहरु के कति छन् भन्ने एकिन तथ्याङ्क भने सङ्कलन भएको छैन । खुर्कोट–नेपालथोक सडक खण्डमा राजमार्गमा खसेको पहिरोका कारण सवारी सञ्चालन अवरुद्ध भएकोमा पन्छाएर सवारी सुचारु गर्ने प्रयास भै रहेको र उक्त सवारी र यात्रुलाई सिन्धुली तर्फ ल्याउने प्रयास भै रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका एसपी गोविन्दराज काफ्लेले जानकारी दिनु भयो ।
नेपालथोकमा बाढीले सडक नै बगाएपछि मङ्गलटार र त्यस आसपासमा फसेका यात्रुको उद्धार भने तत्काल सम्भव नभएको उहाँले बताउनुभयो । ति यात्रुको उद्धारका लागि काभ्रेसँग समन्वय भै रहेको र कालढुङ्गा नार्केमा सडक अवरुद्ध हुँदा यात्रुहरुलाई गन्तव्य सम्म पुर्‍याउन नसकिएको उहाँले बताउनुभयो । त्यस क्षेत्रमा फसेका यात्रुहरुले पानी समेत खान नपाएको भन्दै फोन गर्ने गरेको उहाँले बताउनुभयो । सडक अवरुद्धका कारण प्रहरी त्यस स्थानमा पुग्न अझै केही समय लाग्ने उहाँको भनाइ रहेको छ । यात्रुहरु बसेको स्थान सुरक्षित रहेको भनियतापनि उहाँहरुलाई तत्काल नै उद्धार गर्न सकिने अवस्था नरहेको उहाँले बताउनु भयो ।
यसैबिच २४ घण्टादेखि बाढीमा फसेका कुशेश्वर गुरुकुलका २८ जना विद्यार्थी र गुरुसहित ३२ जनाको हेलिकप्टरमार्फत असोज १२ गते साँझ उद्धार भएको छ । उनीहरुलाई गजुलीदहमा सुरक्षित रुपमा राखएिको गुरु नारायण अधिकारीले जानकारी दिनु भयो । सिन्धुली जिल्ला सुनकोशी गाउँपालिका-१ आदिलिङ्ग कुशेश्वर महादेव मन्दिर परिसरमा रहेको गुरुकुललाई सुनकोशी र रोशीखोलाले घेरेको थियो । बाढीका कारण फसेका व्यक्तिहरुलाई नेपाली सेनाको हेलीकोप्टर मार्फत उद्धार गरिएको हो ।

अनलाइन डेस्क