समाचारहरू

तातोपानी गाउँपालिका–१ बाँइराका गाउँका मिनबहादुर शाहीका पाँच दशक तिला नदीकै दुषित पानी पिउदै आउनु भएको छ । अहिले गाउँमा लिफ्टमार्फत् तिला नदीको पानी पुगे पनि पर्याप्त छैन । अझै खोलाकै पानीको भर छ, उहाँले भन्नुभयो ।

बाबु बाजेले खोलाकै पानी खाए, हामीले पनि खाँयौं । उहाँले भन्नुभयो, “बाइराँका गाउँमा पानी पुर्‍याउने विषय चुनावी एजेण्डा मात्र बन्यो । हाम्रो दैनिकी फेरिएन । हरेक चुनावमा हुने पानी राजनीतिले निकास दिन सकेन । तर पछिल्लो समय धौलीगाड आयोजना बन्ने कुराले उत्साहित भएका छौं ।”

बाबु बाजेदेखि हामीले दूषित पानी खायौं । अब राष्ट्रिय महत्वको खानेपानी आयोजना बन्ने कुराले पछिल्लो पुस्ताले स्वच्छ पानी पाउँछ कि भन्ने आशा पलाएको शाहीको भनाइ छ ।

पानीले काकाकुल बाँइराका स्थानीय अहिले पनि तिला नदीको पानीको सहारामा बाँचिरहेका छन् । धन्न हामी बाँचेका छौँं । रोग लागेको छैन । बाँइराका गाउँकी स्थानीय महिला छुमकली सार्कीले भन्नुभयो, “बाइराँकामा पानी पुर्‍याउने २०६४ सालदेखि अहिलेसम्मका संघीय सांसददेखि स्थानीय तहका वडाध्यक्ष आश्वासन दिए । तर पानी पुगेन । जनसंख्या बढ्दै छ । पानीको स्रोत कतै छैन । तीनै तहका सरकार हाम्रा समस्याप्रति अनुदार देखिएनन् । हाम्रो प्यासको कसैलाई मतलव छैन । संविधानले दिएको स्वच्छ पानी पिउने अधिकार नै कुण्ठित भएको छ ।”तर अब केही वर्षमा खानेपानी अभावका दुःखबाट मुक्ति पाइने आशा पलाएको छ । पानी नपुगेको बस्ती बाइराँकामा चाडैँ पानी पुर्‍याइदिन समेत उहाँले आग्रह गर्नुभयो ।

गाउँमा खानेपानी नहुँदा बाँइराका गाउँका झण्डै १२० घरधुरी नै नदीको दूषित पानी पिउन बाध्य छन् । पानी पुर्‍याई दिने नाममा नेताले बाँइराकाबासीलाई भोट बैंकका रूपमा प्रयोग मात्रै गर्ने गरेका छन् । स्थानीय बचन शाहीले भन्नुभयोे, “गाउँमा पुगेको लिफ्टले प्रतिघरमा ४० लिटरमात्रै पानी भर्न मिल्छ । पर्याप्त खानेपानी, सरसफाई गर्ने पानी छैन । हिउँद वर्षामा बग्ने तिलाकै दूषित पानी हाम्रो सहारा हो । काकाकुल गाउँको प्यास मेटाउन धौलीगाडलाई सम्पन्न गर्न सबैले सहयोग गर्नुको विकल्प छैन ।”

धौलीगाड खानेपानी आयोजनाले बाइराँकाबासीले दशकौंदेखिको हाम्रो प्यास मेटाउने आशा पलाएको उहाँले बताउनु भयो । यद्यपि दोस्रो मेलम्चीका रूपमा परिचित आयोजना समयमै सम्पन्न होस् ।

खानेपानी, सिचाई तथा उर्जा विकास कार्यालय जुम्लाका प्रमुख अनुप श्रेष्ठका अनुसार बाँइराका गाउँमा तिला नदीको पानी लिफ्टमार्फत खाई रहेका छन् । त्यो पानी खान योग्य हो, होइन ल्याव टेष्ट गरिएको छैन । स्थानीयले ल्याव टेष्टको लागि माग पनि गरेका छैनन् । माग नभएर पनि हामीले छिट्टै ल्याव टेष्ट गर्ने योजना बनाएका छौँ । उहाँले भन्नुभयो, खानेपानीको समस्या भएपछि सौर्य उर्जाबाट लिफ्ट मार्फत नदीको पानी गाउँमा पुर्याएको हो । त्यो जेनेरेटर विग्रेर लिफ्ट प्रणाली अवरुद्ध थियो । सोलार पाता राखेर लिफ्ट प्रणाली चालु गरिएको हो ।

संघीय खानेपानी तथा ढल व्यवस्थापन आयोजना जुम्लाका लेखापाल सन्तोष चौलागाईंले बृहत धौलीगाड खानेपानी आयोजना आगामी आर्थिक वर्षमा आवश्यक बजेट सुनिश्चित भएको खण्डमा र नागरिकले निर्माणमा कुनै बाधा अचड्न नल्याएमा आगामी २०८१ मै आयोजनाको काम सकिने बताउनु भयो । आयोजनाको १ अर्व २६ करोड ८ लाख ४९० रुपियाँ बजेट रहेको छ । चन्दननाथका १० वडा, गुठीचौरका ३ वडा र तातोपानीका ६ वडाका ८ हजार ६९५ घरधुरीका ४४ हजार १६३ जनसंख्या आयोजनाबाट लाभान्वित हुने भएका छन् ।

मानदत्त रावल