समाचारहरू

मङ्सिर ४ गते हुने प्रतिनिधिसभा सदस्य र प्रदेशसभा सदस्य निर्वाचन ०७९ का लागि निर्वाचन आयोगले विभिन्न प्रकारका मतदाता सामग्री तयार गरी प्रकाशन तथा प्रसारण गरिरहेको छ ।

आयोगले छापामाध्यम, श्रव्यदृश्यका सञ्चार, प्रकाशन तथा प्रसारण माध्यमबाट मतदाता शिक्षाका विषयमा विभिन्न सामग्री तयार गरी मतदाता समक्ष पुर्‍याउने प्रयास गरिरहेको छ ।

तर, जिल्लाका अपाङ्गता भएका मतदाताले अपाङ्गमैत्री मतदाता शिक्षा नहुँदा अपाङ्गता भएका मतदातालाई समस्या भएको गुनासो गरेका छन् ।

साङ्केतिक भाषा शिक्षक तथा अपाङ्ग सेवा सङ्घका सल्लाहकार श्रवणलाल राईले अपाङ्गमैत्री निर्वाचन शिक्षा नभएको गुनासो आएको बताउनु भयो । उहाँले साङ्केतिक भाषामा मतदाता शिक्षा सञ्चालन हुनुपर्ने बताउनु भयो । हरेक मतदानस्थल अपाङ्गमैत्री भनिए पनि ह्वील चियर लिएर जाने ठाउँ नभएको सङ्घका सल्लाहकार राईको गुनासो छ ।

हिले बहुमुखी क्याम्पसका सहायक प्रमुख प्रदीप फुयलले राजनीतिक दलले अपाङ्गता भएका व्यक्तिबाट नाफा लिने तर, संरचना बनाउन कञ्जुस्याइ गर्ने गरेको बताउनु भयो । उहाँले दृष्टिविहीनले ब्रेल लिपिबाट मतदान दिन पाउने वातावरण बनाउनु पर्ने माग गरिरहेको बताउनु भयो । उहाँले राजनीतिक दलका तथा उम्मेदवारको घोषणापत्रमा कोठामा सिमित भएको बताउँदै हरेक स्थानीय तहमा पनि अपाङ्गमैत्री संरचना नभएको बताउनु भयो । फुयलले निर्वाचनमा अपाङ्गको नाममा राजनीतिक दलले इच्छा विपरित आफैँ मतदान दिने गरेको यसअघिका निर्वाचनमा पाइएको हिले बहुमुखी क्याम्पसका सहायक प्रमुख प्रदीप फुयलको भनाइ छ ।

जिल्लामा करिब ३ हजार ४ सय जना अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू रहेको अपाङ्ग सेवा सङ्घ धनकुटाका अध्यक्ष सेतुलाल आले मगरले बताउनु भयो । उहाँले हरेक मतदानस्थल अपाङ्गमैत्री भनिए पनि यसअघिका निर्वाचनमा त्यस्तो नपाएको बताउनु भयो । अध्यक्ष आलेमगरले अपाङ्गमैत्री शिक्षाको आवश्यकता रहेको बताउनु भयो ।

अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूले मतदान दिन समस्या भोग्दै आउनु परेको अपाङ्ग सेवा सङ्घ धनकुटाका अध्यक्ष सेतुलाल आले मगरको भनाइ छ । अपाङ्गताका लागि पार्टीको घोषणापत्रमा उल्लेख गरे अनुसारको कामको सम्वोधन नगरेको र आफ्ना गुनासो राख्ने ठाउँ समेत नपाएको मगरले गुनासो गर्नुभयो । अध्यक्ष मगरले अपाङ्गता भएका मतदाताहरूलाई सहज र सरल तरिकाले मतदान गर्न सहज गरिदिन आग्रह गर्नु भएको छ ।

अपाङ्ग सेवा सङ्घ धनकुटाका सचिव सुमन बसेलले राजनैतिक दल तथा उम्मेवारहरूले अपाङ्गता भएका मतदाताहरूलाई भोटको अपेक्षा मात्र गर्ने गरेको बताउनु भयो । बसेलले अपाङ्गता भएकालाई दश वर्गमा छुट्टयाइएकोले फरकफरक क्षमता अनुसारका विभिन्न समस्या भएको बताउनु भयो । निर्वाचन लोकतन्त्रको आधार भएकाले निर्वाचनमा सबैको अपनत्वका लागि अपाङ्गतामैत्री शिक्षाकोे आवश्यकता रहेको अपाङ्ग सेवा सङ्घका सचिव बसेलले बताउनु भयो ।

अपाङता भएकाहरूलाई मतदान गर्न निर्वाचन आयोगले सहज तरीकाले व्यस्थापन गर्नुपर्ने हुन्छ । अपाङ्गमैत्री शिक्षा नहुँदा दिइएको मतसमेत खेर जाने हुनाले कुन अवस्थाको अपाङ्ग हो, सोही अनुसारको शिक्षा दिनुपर्ने आवश्यकता रहेकोले विशेष ध्यान दिनुपर्ने सङ्घका सचिव बसेलको भनाइ छ ।

गोडासम्बन्धी अपाङ्गता हुनु भएकी धनकुटा नगरपालिका– ७ त्रिवेणी चोक ६५ वर्षीया शान्तिला तामाङले मत लगाउन जाँदा संरचनाको कारणले समस्या भोग्दै आएको बताउनु भयो ।

नेपाली कांग्रेस धनकुटाका सभापति दिनेश राईले गठवन्धनले टोलटोलमा मतदाता शिक्षा अभियान सञ्चालन गरेको भएपनि अपाङ्गता भएकाहरूलाई लक्षित गरी मतदाता शिक्षा सञ्चालन नगरिएको बताउनु भयो । उहाँले आगामी दिनमा राजनीतिक दलले मतदाता शिक्षा सञ्चालन गर्दा आँफैले सचेतता अपाउने र निर्वाचन आयोगलाई समेत आग्रह गरिने बताउनु भयो ।

नेकपा एमाले धनकुटाका सचिव तथा प्रदेशसभा क का उम्मेदवार निरन राईले अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको यकिन तथ्याङ्क नभएकाले अपाङ्गमैत्री मतदाता शिक्षा सञ्चालन गर्न नसकिएको बताउनु भयो ।

जिल्ला निर्वाचन कार्यालयका प्रमुख जयराम श्रेष्ठले सरकारी मापदण्ड अनुसार अपाङ्गमैत्री मतदानस्थल बनाउँदै आएको बताउनु भयो । श्रेष्ठले यसपटक पनि अपाङ्गमैत्री मतदानस्थल रहने तर, अपाङ्कमैत्री मतदाता शिक्षा भने केन्द्रको कार्यक्रम नआएकाले त्यसो गर्न नसकिएको बताउनु भयो ।

जिल्ला निर्वाचन कार्यालयका जिल्लामा अपाङ्गता भएका मतदाताको सङ्ख्या ३ हजार हाराहारीमा छ ।

ईश्वर थापा