समाचारहरू

२६ वर्षपहिले विस्थापित भएका बागलुङका माझीहरूको नयाँ वर्षमा नयाँ घर पाउने सपना पुरा नहुने भएको छ । २०४८ सालमा पोखरा-बागलुङ राजमार्ग निर्माणका क्रममा आफ्नो थातथलो खनिया घाटबाट १४ घर माझी परिवार विस्थापित भएका थिए ।

बाङ्गेचौरमा अस्थायी बसोबास गर्दै आएका माझी समुदायलाई ०७३ साल मङ्सिरमा उनीहरूको पुरानै बासस्थानमा फर्काउने गरी बस्ती निर्माण गर्ने सम्झौता भएको थियो । सो सम्झौतामा उनीहरूको पुरानै थातथलोमा बस्ती बसाल्ने निर्णय भएको थियो ।

एकवर्षे सम्झौताको यस वर्ष मङ्सिर २६ गते अवधि सकिएपछि नयाँ वर्षसम्म सम्पन्न गर्ने गरी ६ महिना 'म्याद' थप गरिएको थियो । थप गरिएको समयमा पनि बस्ती निर्माणको काम पुरा हुन सकेको छैन ।

निर्माणाधिन माझी बस्तीमा घरका साथै विद्युत, पानीलगायतका पुर्वाधार निर्माण गर्न बाँकी छ । न्यूनतम खर्चको घर निर्माण योजनामा बिजुली, पानीलगायतको व्यवस्थापन समावेश गरिएको थिएन । यसलाई जिल्लाका विषयगत कार्यालयसँग समन्वय गरेर व्यवस्थित गरिने बागलुङ नगरपालिकाले जनाएको छ ।

पुरानो थातथलोमा नयाँ घर पाउने खबरले विस्थापित माझी परिवार सुरूवातमा उत्साहित भए पनि निर्माणमा ढिलाई र चरम लापरवाही हुन थालेपछि चिन्तित देखिएका छन् । लामो समयदेखि आफ्नो घरमै बस्न पाउने आशामा बसेकी देउकली माझी काममा भएको ढिलासुस्तीले दिक्क भएको बताउँछिन् ।

नगरपालिकाले अघिल्लो दसैँमा घर दिन्छौँ भनेको हुनाले आफ्नो लागि निर्माण हुन लागेको घरनजिकै टहरा बनाएर बसेकी देउकली पिउने पानी र शौचालयको समस्या परेको बताउँछिन् । 'नगरपालिकाले दसैँमा घर दिन्छौँ भन्यो र यतै सर्‍यौँ शौचालय जान मन लागे खोला र जङ्गल खोज्नुपर्छ, वाक्क लाग्न थालेको छ ।'-देउकलीले भनिन् । '

'धेरै पटक पुनर्स्थापनाको आशा देखाए पनि काम नगर्दा निराश बन्नुपरेको छ ।'-स्थानीय माया माझीले भनिन्-'निर्माण कार्य धेरै हिसाबले अघि बढेकाले आशावादी थियौँ । तर, पछिल्लो समय निर्माण कार्यमा ढिलाई हुँदा निराशा छाएको छ ।'

विस्थापित माझी परिवार दुई दशकभन्दा बढी समयदेखि बागलुङको बाङ्गेचौरमा रहेको सामुदायिक बन र कालिगण्डकी किनारको मालढुङ्गा आसपासमा कष्टकर जीवन बिताउँदै आएका छन् ।

माझी बस्ती व्यवस्थापन समन्वय समिति बागलुङ नपा-१ रामरेखाले अहिले निर्माण कार्यमा भएको ढिलासुस्ती, कामको गुणस्तरमा लापरवाही, समितिसँगको समन्वयमा बेवास्तालगायतका कारण देखाउदै समितिमा आवद्ध सबैले सामूहिक राजिनामा दिएका छन् ।

नगरपालिकाको निर्माणमा ढिलाई, फितलो अनुगमन, ठेकेदार कम्पनीको चरम लापरवाही हुँदा पनि कार्यालय र जनप्रतिनिधिको बेवास्ता, गुणस्तरहिन सामग्रीको प्रयोग लगायतका कारण सामूहिक राजीनामा दिने निर्णयमा पुगेको माझी बस्ती व्यवस्थापन समन्वय समितिका अध्यक्ष केवी राना मगरले बताए ।

समितिसँगै समन्वय नगरी 'म्याद' थपिएको र काम गर्न सहज वातावरण नभएकाले राजिनामा दिइएको उनको भनाई छ । निर्माण कार्यमा भएको ढिलाई र लापरवाहीका बारेमा पटकपटक ध्यानाकर्षण गराउँदासमेत नगरपालिकाले गम्भीरता नदेखाएकाले आफूहरूले हात झिकेको समितिका सदस्य महेन्द्र आचार्यले बताए ।

विस्थापित माझी परिवारको घर निर्माणका लागि बागलुङ नगरपालिका, निर्माण कम्पनी मुक्तिनाथ/बिएन/त्रिशक्ति जेभि निर्माण सेवा र माझी बस्ती व्यवस्थापन समिति बिच सम्झौता भएर काम अघि बढाइएको थियो ।

निर्माण जिम्मा लिएको मुक्तिनाथ जेभि कम्पनीका नारायण जिसीले डिजाइनमै समस्या भएको र बजेट निकासामा समस्या भएका कारण निर्माण कार्यमा ढिलाई भएको बताए । बागलुङ नगरपालिकाका प्रमुख जनकराज पौडेलले माझी परिवारलाई नयाँ उपहारको रूपमा नयाँ वर्षमा घर हस्तान्तरण गर्ने योजना रहे पनि समयमै काम सम्पन्न नभएकोप्रति आफ्नो ध्यानाकर्षण भएको बताएका छन् ।

'घामपानी सहेका माझी परिवारको पिडाको गहिरो अनुभूति हामीसँग छ ।'-नगरपालिका प्रमुख पौडेलले भने-'अब लालपुर्जा सहितको घर हस्तान्तरण गर्ने गरी जनप्रतिनिधिका हिसावले आवश्यक पहल र निर्देशनका साथ काम अघि बढाउने छौँ ।'

नगर विकास कोषको अनुदान ९८ लाख ३२ हजार रुपियाँ, नगर विकास कोषको ऋण १२ लाख २९ हजार रुपियाँ र बागलुङ नगरपालिकाका स्थानीयको १२ लाख २९ हजार रुपियाँ सहयोग गरी कुल १ करोड २२ लाख ९० हजार रुपियाँ लागतमा १४ वटा घर निर्माण सुरू गरिएको थियो । माझी बस्तीमा भूकम्प प्रतिरोधी दुई वटा सुत्ने कोठा, भान्सा कोठा र शौचालयसहितका कोठा निर्माण गरिने नगरपालिकाले जनाएको छ ।

सिर्जना पन्त