नयाँ वर्षमा नयाँ घरमा बस्ने माझीहरूको सपना अधुरै
२६ वर्षपहिले विस्थापित भएका बागलुङका माझीहरूको नयाँ वर्षमा नयाँ घर पाउने सपना पुरा नहुने भएको छ । २०४८ सालमा पोखरा-बागलुङ राजमार्ग निर्माणका क्रममा आफ्नो थातथलो खनिया घाटबाट १४ घर माझी परिवार विस्थापित भएका थिए ।
बाङ्गेचौरमा अस्थायी बसोबास गर्दै आएका माझी समुदायलाई ०७३ साल मङ्सिरमा उनीहरूको पुरानै बासस्थानमा फर्काउने गरी बस्ती निर्माण गर्ने सम्झौता भएको थियो । सो सम्झौतामा उनीहरूको पुरानै थातथलोमा बस्ती बसाल्ने निर्णय भएको थियो ।
एकवर्षे सम्झौताको यस वर्ष मङ्सिर २६ गते अवधि सकिएपछि नयाँ वर्षसम्म सम्पन्न गर्ने गरी ६ महिना 'म्याद' थप गरिएको थियो । थप गरिएको समयमा पनि बस्ती निर्माणको काम पुरा हुन सकेको छैन ।
निर्माणाधिन माझी बस्तीमा घरका साथै विद्युत, पानीलगायतका पुर्वाधार निर्माण गर्न बाँकी छ । न्यूनतम खर्चको घर निर्माण योजनामा बिजुली, पानीलगायतको व्यवस्थापन समावेश गरिएको थिएन । यसलाई जिल्लाका विषयगत कार्यालयसँग समन्वय गरेर व्यवस्थित गरिने बागलुङ नगरपालिकाले जनाएको छ ।
पुरानो थातथलोमा नयाँ घर पाउने खबरले विस्थापित माझी परिवार सुरूवातमा उत्साहित भए पनि निर्माणमा ढिलाई र चरम लापरवाही हुन थालेपछि चिन्तित देखिएका छन् । लामो समयदेखि आफ्नो घरमै बस्न पाउने आशामा बसेकी देउकली माझी काममा भएको ढिलासुस्तीले दिक्क भएको बताउँछिन् ।
नगरपालिकाले अघिल्लो दसैँमा घर दिन्छौँ भनेको हुनाले आफ्नो लागि निर्माण हुन लागेको घरनजिकै टहरा बनाएर बसेकी देउकली पिउने पानी र शौचालयको समस्या परेको बताउँछिन् । 'नगरपालिकाले दसैँमा घर दिन्छौँ भन्यो र यतै सर्यौँ शौचालय जान मन लागे खोला र जङ्गल खोज्नुपर्छ, वाक्क लाग्न थालेको छ ।'-देउकलीले भनिन् । '
'धेरै पटक पुनर्स्थापनाको आशा देखाए पनि काम नगर्दा निराश बन्नुपरेको छ ।'-स्थानीय माया माझीले भनिन्-'निर्माण कार्य धेरै हिसाबले अघि बढेकाले आशावादी थियौँ । तर, पछिल्लो समय निर्माण कार्यमा ढिलाई हुँदा निराशा छाएको छ ।'
विस्थापित माझी परिवार दुई दशकभन्दा बढी समयदेखि बागलुङको बाङ्गेचौरमा रहेको सामुदायिक बन र कालिगण्डकी किनारको मालढुङ्गा आसपासमा कष्टकर जीवन बिताउँदै आएका छन् ।
माझी बस्ती व्यवस्थापन समन्वय समिति बागलुङ नपा-१ रामरेखाले अहिले निर्माण कार्यमा भएको ढिलासुस्ती, कामको गुणस्तरमा लापरवाही, समितिसँगको समन्वयमा बेवास्तालगायतका कारण देखाउदै समितिमा आवद्ध सबैले सामूहिक राजिनामा दिएका छन् ।
नगरपालिकाको निर्माणमा ढिलाई, फितलो अनुगमन, ठेकेदार कम्पनीको चरम लापरवाही हुँदा पनि कार्यालय र जनप्रतिनिधिको बेवास्ता, गुणस्तरहिन सामग्रीको प्रयोग लगायतका कारण सामूहिक राजीनामा दिने निर्णयमा पुगेको माझी बस्ती व्यवस्थापन समन्वय समितिका अध्यक्ष केवी राना मगरले बताए ।
समितिसँगै समन्वय नगरी 'म्याद' थपिएको र काम गर्न सहज वातावरण नभएकाले राजिनामा दिइएको उनको भनाई छ । निर्माण कार्यमा भएको ढिलाई र लापरवाहीका बारेमा पटकपटक ध्यानाकर्षण गराउँदासमेत नगरपालिकाले गम्भीरता नदेखाएकाले आफूहरूले हात झिकेको समितिका सदस्य महेन्द्र आचार्यले बताए ।
विस्थापित माझी परिवारको घर निर्माणका लागि बागलुङ नगरपालिका, निर्माण कम्पनी मुक्तिनाथ/बिएन/त्रिशक्ति जेभि निर्माण सेवा र माझी बस्ती व्यवस्थापन समिति बिच सम्झौता भएर काम अघि बढाइएको थियो ।
निर्माण जिम्मा लिएको मुक्तिनाथ जेभि कम्पनीका नारायण जिसीले डिजाइनमै समस्या भएको र बजेट निकासामा समस्या भएका कारण निर्माण कार्यमा ढिलाई भएको बताए । बागलुङ नगरपालिकाका प्रमुख जनकराज पौडेलले माझी परिवारलाई नयाँ उपहारको रूपमा नयाँ वर्षमा घर हस्तान्तरण गर्ने योजना रहे पनि समयमै काम सम्पन्न नभएकोप्रति आफ्नो ध्यानाकर्षण भएको बताएका छन् ।
'घामपानी सहेका माझी परिवारको पिडाको गहिरो अनुभूति हामीसँग छ ।'-नगरपालिका प्रमुख पौडेलले भने-'अब लालपुर्जा सहितको घर हस्तान्तरण गर्ने गरी जनप्रतिनिधिका हिसावले आवश्यक पहल र निर्देशनका साथ काम अघि बढाउने छौँ ।'
नगर विकास कोषको अनुदान ९८ लाख ३२ हजार रुपियाँ, नगर विकास कोषको ऋण १२ लाख २९ हजार रुपियाँ र बागलुङ नगरपालिकाका स्थानीयको १२ लाख २९ हजार रुपियाँ सहयोग गरी कुल १ करोड २२ लाख ९० हजार रुपियाँ लागतमा १४ वटा घर निर्माण सुरू गरिएको थियो । माझी बस्तीमा भूकम्प प्रतिरोधी दुई वटा सुत्ने कोठा, भान्सा कोठा र शौचालयसहितका कोठा निर्माण गरिने नगरपालिकाले जनाएको छ ।
सिर्जना पन्त
सम्बन्धित समाचारहरू
भानु नगरपालिकाले लागु गर्याे स्थानीय पाठ्यक्रम
भानु नगरपालिकाले आधारभूत तह कक्षा एक देखि आठ सम्मका लागि स्थानीय पाठ्यक्रम ‘हाम्रो भानु’ लागु गरेको छ । नगरपालिकाले चालू शैक्षिक सत्र २०८० का लागि उक्त पाठ्यक्रम तयारगरि प्रयोगमा ल्याएको…
चिकित्सक कुटपिट तथा अस्पताल तोडफोड घटनामा थप आठ जना अरोपित गिरफ्तार
मणिपाल शिक्षण अस्पताल पोखराका चिकित्सक अनिल शाहमाथि असोज ८ गते कुटपिट र अस्पताल तोडफोड गरेको आरोपमा प्रहरीले थप आठ जनालाई गरिफ्तार गरेको छ । आरोपितहरुलाई प्रहरीले असोज १२ गते बेलुका…
बालसुधार गृहबाट फरार बालकैदीबन्दीहरू पुनः गिरफ्तार
वीरगंज महानगरपालिका–४ बिर्तास्थित बालसुधार गृहबाट फरार दुई जना बालकैदीबन्दीहरूलाई प्रहरीले पुनः गिरफ्तार गरेको छ । बालसुधार गृहको कमजोर व्यवस्थापनका कारण सुधार गृहबाट ०८० असोज १२ गते फरार भएका दुई जना…
चिकित्सक कुटपिट घटनाका आरोपित गिरफ्तार
सिनामङ्गलस्थित काठमाडौँ मेडिकल कलेजका इन्टर्न डा. मनिष खड्कामाथि कुटपिट गरेको आरोपमा काठमाडौँ महानगरपालिका-९, सिनामङ्गलका ३४ वर्षीय सरोज गौतम र गुल्मी घर भइ काठमाडौँ महानगरपालिका-७, चाबहिल बस्ने २२ वर्षीय रूपक गौतमलाई…
ज्येष्ठ नागरिकको अधिकार सुनिश्चित गर्न आयोगको आग्रह
राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगले सरकार तथा सरोकारवाला निकायलाई ज्येष्ठ नागरिकहरूको अधिकार सुनिश्चित गर्न आग्रह गरेको छ । आयोगका प्रवक्ता डा. टीकाराम पोखरेलले ०८० असोज १४ गते विज्ञप्ति जारी गर्दै बदलिँदो…