चुकेनी जलविद्युत् आयोजनामा गिट्टी कुटेको ज्याला नपाएको पीडितको गुनासो

चुकेनी जलविद्युत् आयोजनाका ठेकेदारले गिट्टी कुटेको पैसा नपाएको स्थानीय कामदारले गुनासो गरेका छन् । ठेकेदारले पातरासी गाउँपालिका –१ का स्थानीय महिलाहरुलाई आयोजनाको लागि गिट्टी कुट्न लगाएका थिए । तर आयोजना निर्माणको लामो समय अवधिसम्म समेत पैसा भुक्तान नगरेको पीडितले गुनासो गरेको हुन् ।

यस वडाका ढाई सय घरधुरीले आयोजनाका लागि गिट्टी कुटेका हुन् । आयोजनाले कुटेका गिट्टी पनि प्रयोग ग¥यो । आयोजना सम्पन्न हुन थालिसक्यो तर पैसा नै दिएको छैन । ढाई सय घरधुरीमा झण्डै एक करोड रुपियाँ बुझाउनु पर्ने छ । तर आज भोलि भोलि भन्दै पैसा नै दिन नमानेको स्थानीय जयबहादुर ऐडीले भन्नुभयो ।

यस्तै लामो समयदेखि कामदारका पैसा नै नदिएपछि ठेकेदार भागेर जाने सम्भावना देखेपछि स्थानीयले चाबी थुतेर डोजर नै कब्जा गरेको पातरासी गाउँपालिका –१ वडाध्यक्ष लालसिंह ऐडीले बताउनु भयो । उहाँले भन्नुभयो ‘ठेकेदारले आयोजना स्थलमा काम गर्न आएका कादारको रासन पानी स्थानीय व्यापारीबाट लिएका थिए । उधारो खाएको रकम समेत लामो समयसम्म भुक्तानी नगरेको हुनाले स्थानीयले डोजर समेत कब्जा गरेको । ’

‘लामो समय हुन्जेल पैसा पाएनौं । त्यसैले हामीले भन्दा पनि हाम्रा महिलाहरुले ठेकेदारबाट पैसा असुल्न डोजर जफत गरेका हुन,’ स्यानीय बुद्धि ऐडीले भन्नुभयो ।  ‘पैसा दिएपछि डोजरको चाबीे फिर्ता गर्न समस्या छैन । नत्र चाबी फिर्ता हुँदैन ।’ पढ्ने स्कुले बालबालिकाले समेत कापी कलम गरौंला, महिलाहरुले घर खर्च चलाउँला भनेर आस गरि हातका ओैंला फुटालेर, रगत निकालेर गिट्टी कुट्दाको पीडा ठेकेदारले नबुझेपछि गाउँलेहरु डोजर खोस्न बाध्य भएको उहाँले भन्नुभयो ।

अध्यक्ष ऐडीका अनुसार मलाई ठेकेदारले गाउँलेसँग काजग गराएर डाजेर छोड्न लगाउनु प¥यो भनेर भनेका थिए । तर गाउँलेहरुले नमानेपछि मैले मध्यस्थता गर्न सकिन । ठेकेदार कम्पनीले चानचुन ३० देखि ४० लाख रुपियाँ सम्म तिर्न बाँकी रहेको देखिन्छ ।

ठेकेदार कम्पनीलाई चाँडै कामदारको रकम भुक्तानी गर्न लगाउने र डोजर पनि फिर्ता गर्न लगाउने गरी लागेको पातरासी गाउँपालिकाका अध्यक्ष पूर्णासिंह बोहराले बताउनु भयो । ठेकेदार र कामदार, गाउँले र वडाध्यक्ष सबैलाई सँगै राखेर छलफल गराई पैसा भुक्तानी गर्नलाई पहल गर्नेछौ । पहलगरेर पनि डोजर फिर्ता गर्न लगाउनेछौं । धेरै हदसम्म ठेकेदार कम्पनीको लापरबाही गरेको उहाँले भन्नुभयो ।

ठेकेदार मेगा हाइड्रो एण्ड इन्जिनियरिङका प्रबन्धक चन्द्र क्षेत्रीले अन्तिम भुक्तानी प्राप्त नभएका कारण स्थानीयको खाएको र कामदारकोे पैसा नतिरिएको बताउनु भयो । आठ लाख रुपियाँ दशैमा तिरेको हो । अब १४ लाख रुपियाँ महिलाहरुले गिट्टी कुटेको पैसा र स्थानीय पसलबाट खाएर तिर्न बाँकी छ । त्यहाँ एकजनाको जग्गाबाट वडाअध्यक्षको रोहबरमा डोजर गरेर लिएको भएपनि पछि जग्गा धनिले पछि विवाद गरेका र कामदार महिलालेका कारण डोजर रोकिए हो । उहाँका उनुसार कब्जा गरिएको डोजर त्यहाँ स्थानीयको रोहबरमा फिर्ता लिने कोसिस भइरहेको बताउनु भयो ।

Photo20240118 Jumla


मानदत्त रावल