घरेलु हिंसा पीडित महिला : सीप सिकेर स्वरोजगार बन्ने रमीताको सपना

तिला गाउँपालिका – ७ तुहीगाउँकी २४ वर्षीया रमीता रावत घरेलु हिंसा पीडित महिला हुन् । सोही गाउँपालिका – ९ राँसा गाउँ माइती घर भएकी रमिताले कलिलै उमेरमा तुहीगाउँका २७ वर्षीय गोपाल बुढासँग ०७४ सालमा प्रेम विवाह भइ ०७५ कात्तिक १५ गते छोरा युवराज बुढाको जन्म भयो ।

घरेलु हिंसा पीडित रमीता ०७८ चैत मसान्तमा घरका सामान र छोरासमेतलाई घर निकाला हुनुभयो । घर निकाला गरेदेखि छोरासहित राँसागाउँ माइती घरमै बस्दै आएकी रमीतालाई इन्सेकको सहजीकरणमा न्यायलयमा पुगेकी रमीताले सम्वन्ध विच्छेद उजुरी जिल्ला अदालतमा ०७९ जेठ ३१ गते दायर गर्नु भयो । सम्बन्ध विच्छेद उजुरी अहिले अदालतमा कानुनी प्रकृयामा रहेको रमीताले बताउनु भयो । उहाँलाई न्यायका लागि कानुनी प्रकृयामा जानका लागि इन्सेकले पाँच हजार रुपियाँ सहयोग गरेको थियो ।

इन्सेकले कानुनी प्रकृयामा जानका लागि सहयोग गरेपछि आफूमा आय आर्जन गर्नुपर्छ भन्ने जागर थपिएको रमीता बताउनु हुन्छ । आर्थिक सक्षमता नहुँदा सधै अरुको भर पर्नु भएकाले उहाँले सीप सिकेर स्वरोजगार बन्ने सपना देख्नु भएको छ । आर्थिक सक्षमता हुन सके छोराछोरीको पठनपाठनदेखि आधारभूत आवश्यकता पुरा गर्न सहज हुने रमीताको भनाइ छ ।

घरेलु हिंसा पीडित रमीता अहिले जीविकोपार्जन गर्नका लागि कपडा सिलाउने सिप सिकिरहनु भएको छ । निकै कष्टकर जीवन विताई रहेकी रमिता ४५ दिने स्तरबृद्धि सिलाई कटाई तालिममा कपडा सिलाउने सीप सिकिरहनु भएको छ । अघिल्लो वर्ष दुई महिनाको तालिममा सामान्यतय कुर्ता सुरुवाल, बच्चाका कपडा सिलाउन सिकेकी रमीताले अहिले सर्ट पाइन्ट सिलाउने सीप सिकिरहनु भएको छ ।

सिलाई कटाईको दुई चरणको तालिमपछि तिला गाउँपालिका–३ त्रिवेणी बजारमा व्यवसायिक रुपमा कपडा सिलाउने पसल सञ्चालन गर्ने योजना रहेको रमीताले बताउनु भयो । उहाँले भन्नुभयो यही व्यवसाय सञ्चालन गरेर एक छोरालाई पालनपोषण र पढाउने सोच बनाएकी छु ।

गतवर्ष इन्सेकले रमीता जस्तै घरेलु हिंसा पीडित महिला चन्दननाथ नगरपालिका – ५ कालेखोलीकी पिंकी सुनार, तिला गाउँपालिका– १ रारालिहिकी शान्ति नेपाली, गुठीचौर गाउँपालिका–३ गज्यांकोटकी देवकी कामी, सोही गाउँपालिका–५ देपालगाउँकी अस्मिता सार्की र कनुकासुन्दरी गाउँपालिका–५ लुड्कुकी सुस्मिता घर्ती न्यायका लागि कानुनी प्रकृयामा जान आर्थिक सहयोग गरेको थियो ।

तिला गाउँपालिका – ७ पोख्री गाउँकी २७ वर्षीया जौकली रोकाया अपाङ्गता भएकी व्यक्ति हुन् । उहाँको बाँया आँखा दृष्टिविहीन छ । दुई छोराकी आमा जौकली जीविकोपार्जन गर्नका लागि अहिले ४५ दिने कपडा सिलाउने सिलाई कटाई सिप सिकिरहनु भएको छ ।

अघिल्लो वर्ष दुई महिना आधारभूत तालिम लिएकी जौकलीले अहिले ४५ दिने स्तरबृद्धिको सिलाई कटाई तालिम लिइरहनु भएको छ । यही सीप सिकेर आय आर्जन गरी जिविकोपार्जन गर्ने लक्ष्य रहेको उहाँले बताउनु भयो । उहाँले भन्नुभयो ‘सीप सिकेर गाउँमै यही व्यवसाय गरेरै जीविकोपार्जन गर्न योजना रहेको छ । घरको सामान्य खेतीपातीले बाह्रै महिना खाना लगाउन पुग्दैन । पति जीविकोपार्जनकै लागि भारत जाने गर्नु हुन्छ । ’

रमीता र जौकली जस्तै विपन्न हिंसा पीडित महिला ४५ दिने सिलाईकटाई सीप सिकिरहनु भएको छ । किर्डाक नेपाल र तिला गाउँपालिकाको साझेदारीमा विपन्न महिलालाई आय आर्जनमा जोड्नका लागि सिलाई कटाई तालिम सञ्चालन गरिएको गाउँपालिका उपप्रमुख गोरीकला बुढाले बताउनु भयो । उहाँले भन्नुभयो ‘अघिल्लो वर्ष दुई महिनाको आधारभुत सिलाई कटाई तालिम सञ्चालन गरेका थियौँ । यो वर्ष ४५ दिने स्तरबृद्धिको तालिम हो । यस तालिमबाट राम्रो सीप सिकेर व्यवसाय सञ्चालन गरी आयआर्जन टेवा पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ । ’

Photo20240401Jumla (1)

Photo20240401Jumla (2)


मानदत्त रावल