गुल्मीमा सङ्कलन केन्द्र नहुँदा रगत व्यावस्थापनमा समस्या

  ०८१ माघ १६ गते

गुल्मी अस्पताल तम्घास जिल्लाको सवैभन्दा ठूलो अस्पताल हो । यो अस्पतालबाट गुल्मीसहित अर्घाखाँचीका अधिकांश नागरिकले सेवा पाउँछन् । तर, सङ्कलन केन्द्र नहुँदा रगत व्यावस्थापनमा समस्या हुँदै आएको छ । ५० शैयाको अस्पतालमा दैनिक कम्तिमा २ सय बिरामीले उपचार गर्छन् । जटिल शल्यक्रिया मार्फत प्रसुती समेत हुने भएकाले रगतको आवश्यकता दैनिक पर्ने गरेको छ । जिल्लामा गुल्मी अस्पताल वा अरु कुनै संस्थामा रगत सङ्कलनको व्यावस्था नहुँदा बिरामी र बिरामीका परिवार समस्यामा परेका छन् । अहिलेसम्म जिल्लामा सुरक्षा निकाय र नेपाल रक्तदाता स्वयमसेवी समाजले रगतको आपूर्तिमा सहजीकरण गरिरहेको छ । यो आर्थिक वर्षको ६ महिनामा गुल्मी अस्पतालमा हेमोडायालाइसिस सहित कुल ९७ जनाले रक्तदान गरेका छन् । यो सबै रक्तदान नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाज गुल्मी मार्फत भइरहेको छ ।

नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाज गुल्मीका अध्यक्ष भेषराज पाण्डे (धुर्ब) ले ब्लड बैङ्क नहुँदा रगत व्यवस्थापनमा आफू र आफ्नो संस्था रातदिन दौडधुप गर्नुपरेको गुनासो गर्नुभयो । आफुहरुसंग आर्थिक स्रोतको कमी, रक्तदाताको सङ्ख्या न्यून, गुल्मी अस्पतालमा रक्तदान गर्ने आधिकारिक कक्षको अभाव, सरोकारवालाहरुको चासो कम हुनु, समाजलाई विपद् व्यवस्थापन समितिमा सहभागिता नगराउनु र रक्तसमुह पहिचान नहुनु लगायतका चुनौतीहरू रहेको बताउनुभयो । पाण्डेयले व्लड बैंक अर्थात संकलन गरेर राख्ने अवस्था कतै नभएकाले आफूले आधा घण्टादेखि एक घण्टाको समयमा रगतको आपूर्ति गर्न ठूलो समस्या रहेको बताउनुभयो । तर, पनि अहिलेसम्म आफूहरूले बिरामीहरूको लागि २४ सै घण्टा हाजिर भएको पाण्डेयले बताउनु भयो । ‘दुर्घटना बाजा बजाएर हुँदैन । धेरै समस्या जिल्लामा सामाना गरिरहेका छौँ । व्लड बैङ्कको लागि सवैले सहयोग गरे समाजले नेतृत्व गरेर अगाडि बढौँ’ - पाण्डेयले भन्नुभयो ।

शुभलक्ष्मी क्लिनिक एण्ड फर्माका सञ्चालक होम बहादुर पल्लीले रगत संवेदनशील बिषय भएकोले अभावमा कुनै बिरामी रेफर हुन नहुने बताउनु भयो । पल्लीले गुल्मी अस्पतालको सुविधा सम्पन्न भवन निर्माण भइरहेकाले हाललाई भन्दा पनि दीर्घकाललाई सोँचेर समस्या समाधानका लागि ब्लड बैङ्कको स्थापना गर्नेतर्फका कदम चाल्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।

गुल्मी अस्पतालमा कार्यरत डाक्टर अर्जुन केसीले १८–६० वर्ष उमेर समूहका सबै स्वस्थ व्यक्तिले रगत दिन मिल्ने भएकाले रक्तदानमा सवैलाई उत्प्रेरित र रगत संकलन तथा व्यावस्थापनमा काम गर्नुपर्ने बताउनु भयो । रेसुङ्गा नगरपालिकाका मेयर खिलध्वज पन्थीले रगत नहुँदा समग्र स्वास्थ्य क्षेत्र प्रभावित हुने भएकाले आगामी नीति तथा कार्यक्रममा नेपाल रक्तदाता स्वंयसेवी समाजलाई समेटेर अगाडी बढ्ने बताउनु भयो । पन्थीले समाजले गरेको काम प्रशंसायोग्य र समाजिक विकासका क्षेत्रमा नयाँ आयाम भएको बताउनु भयो ।


टोपलाल अर्याल