समाचारहरू

कथित बोक्सीको आरोपमा अभक्ष खुवाएर निर्घात कुटपिट गरिएकी सानो वाङ्थली-७ की ३३ वर्षीया लक्ष्मी परियारको मङ्सिर २४ गते मृत्यु भएको छ । उक्त घटनाका बारेमा राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग, राष्ट्रिय दलित आयोग, इन्सेक, पत्रकारलगायत सहभागी छुट्टाछुट्टै टोलीले स्थलगत अध्ययन गरेका छन् । अध्ययनको प्रतिवेदनहरू सार्वजनिक गरिएको छैनन् । इन्सेक काभ्रे जिल्ला प्रतिनिधि भोजराज तिमल्सिनाले स्थलगत अध्ययनका क्रममा पाएका तथ्यहरूलाई यसरी प्रस्तुत गरेका छन् ।

सानो वाङ्थली गाविस-७ गोदामचौरको सुर्योदय माविको अगाडी ठूलो रुख छ । रुखमा चौतारो निर्माण समितिका संयोजक हिरा लामा तितुङको तस्वीर सहितको व्यानर छ । व्यानरको तल 'लैङ्गिक हिंसा अपराधको प्रकार, सबै मिली गरौँ त्यसको प्रतिकार' लेखिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय काभ्रेको फ्लेक्स देखिन्छ । त्यसैको नजिक चौरमा भलिबल नेट टाँग्नका लागि गाडिएको खम्बा छ ।

लैङ्गिक हिंसाविरुद्धको १६ दिने अभियान मनाइरहेको अवस्थामा मङ्सिर २० गते ३२ वर्षीया लक्ष्मी परियारलाई नेट टाँग्नका लागि गाडिएको पोलमा बाँधेर त्यही विद्यालयका लेखापाल २५ वर्षीय हिरा लामा तितुङले मुख र गालामा अभक्ष दल्दै छातिमा लातले हानेको आरोप छ ।

बनेपाबाट ६७ किलोमिटरको दुरीमा रहेको लक्ष्मीको घरभन्दा ५ सय मिटरको दुरीमा रहेको रामबहादुर उप्रेतीको गोठमा मङ्सिर २४ गते लक्ष्मी परियार मृत अवस्थामा फेला परिन । बोक्सीको आरोपमा कुटपिट गरेका कारण उनको मृत्यु भएको भन्दै सञ्चार माध्यम र सामाजिक सञ्जालमा यो विषय भाइरल बन्यो ।

मृतक लक्ष्मीका भाइ लोकबहादुर परियारले मङ्सिर २५ गते जिल्ला प्रहरी कार्यालय धुलिखेलमा कर्तव्य ज्यान शीर्षकमा जाहेरी दिएपछि झन् यो विषयले महत्व पायो । मङ्सिर २० गते विद्यालय प्राङ्गणको पोलमा निरमाया तामाङले बाँध्नको लागि नाम्लो दिएको, हिरा तामाङले छातिमा लात र टाउकोमा चिर्पटले हानेको, हिराको आमा काइलीमाया तामाङले अभक्ष खुवाएको, भिनाजु मिलन परियारले घरको सामान बेचेर रक्सी खाने र कुट्ने गरेको मृतकका भाइले किटानी जाहेरी दिएपछि प्रहरीले चारै जनालाई गिरफ्तार गरी अनुसन्धानका लागि हिरासतमा लिएको छ ।

मृतकका ३४ वर्षीय पति मिलन परियारको मिल्ने साथी हिरा लामालाई लक्ष्मीले 'तेरो आमा, छोरा नै फलानो-फलानोसँग पल्किएको' भनेर बात लगाएको भनी चोरीको बाइक चढेर देउरालीस्थित पसलबाट हिराले आमा काइलीमायालाई ल्याएर गाउँलेकै अगाडि उक्त व्यवहार गरेको पीडित पक्षको आरोप छ । मृतककी ६० वर्षीया सासू विष्णुमाया परियारले गाउँमा सबै एकमुख लाग्ने गरेको बताइन् । घटनाअघि छोरा-बुहारीसँगै निस्किएकोमा केही समयपछि नै गोठमा मृत्यु भएकाले कुटपिटका कारण नै बुहारीको मृत्यु भएको उनले बताइन् । कुट्नेहरूले नै प्रहरी कार्यालयमा गएर गलत रिपोर्ट दिएर धेरै वर्षपहिलेका उजुरी झिकेर जरिबाना तिर्न भनिएको बताइन ।

प्रहरी चौकी चौबासका अनुसार मृतक र मृतकको सासूले भिरकुनाकी राममाया तामाङको विवाहका लागि हतार गर्दै मिलापत्रका लागि अनुरोध गरेका थिए । बोक्सीको आरोप र अभक्ष दलेको कुरा छलफलमा नआएको कुरा असई प्रेमपुकार चौधरीले मङ्सिर २६ गते धुलिखेलमा भएको पत्रकार सम्मेलनमा बताए । मृतक परिवारका अनुसार बोक्सीको आरोप र अभक्ष दलेको कुरा लेखिएको कागज च्यातेर प्रहरीले 'यस्तो विषयमा छलफल गर्न मिल्दैन' भन्दै मृतक लक्ष्मीले भैँसीलाई काटेको भन्ने निवेदन तयार पारेर मिलापत्रको कागजमा ल्याप्चे गराएका थिए । मङ्सिर २१ गते प्रहरी कार्यालयमा निवेदन परेपछि मङ्सिर २३ गते चौबास प्रहरी चौकीका तीन जना प्रहरी घटनास्थलमा गएर मिलापत्र गराएर फर्किएका थिए ।

विद्यालयकी शिक्षिका टिकादेवी खरेलका अनुसार दुई वर्षअघि पत्नी विदेश गएपछि हिरा उदण्ड हुँदै आएको र उनी सूर्योदय मावि गोदामचौरका लेखापाल भएको बताइन् । अभक्ष ल्याएर खुवाएको भनिएको घरका धनी ३५ वर्षीय पूर्णबहादुर तामाङ र उनको २८ वर्षीया पत्नी फूलमाया तामाङले भने अभक्ष खुवाएको थाहा नभएको र कुटाकुट भएको मात्र आफूहरूले देखेको बताए । स्थानीय १९ वर्षीय विनोद विश्वकर्माले भने जहिले पनि कराउने, मुख छाड्दै हिड्ने र ४० वर्षीया माइली विश्वकर्मालाई कुटेका कारण अस्पताल खर्च तिर्न भनेर मिलापत्र गरिएको बताए । उनका अनुसार गाँउको छलफलमा ६ हजार तिर्न भनेका कारण त्यो पैसा लिनका लागि माइतीघर नाँग्रेगगर्चे गाविस-५ चन्खु जानेक्रममा लक्ष्मीको मृत्यु भएको थियो ।

नाँग्रेगगर्चे गाविस-५ घर भएकी २९ वर्षीया शान्ता परियार माइत आएको समयमा आफूले उक्त घटना देखेको बताउँछिन् । भाउजू लक्ष्मीलाई आफैँले छुट्याएर पठाएको र दाजू नाताका मिलन परियारले काठमाडौँ जान्छु भनेर चल्खुस्थित कुमार परियारको घरमा गएर बसेकोमा शङ्का रहेको बताइन् । मृतकका ६० वर्षीय बावु रत्नबहादुर परियारले भने ज्वाईँले छोरीलाई पटक-पटक कुटेका कारण माइतीमा आउने गरेको बताए । 'ज्वाईँ बेइमानी नै हो । ज्वाईँको पनि गल्ती छ ।'-उनले थपे । ३० वर्षीय भाइ लोकबहादुर परियारले भने आफूहरूलाई न्याय चाहिएको बताए ।

मृतकका १२ वर्षीय सागर, १० वर्षीय सुमन र २ वर्षीय सुशील गरी तीन छोरा रहेका छन् । कान्छो छोरा आमाको मृत्युपछि राति निदाउन सकेका छैनन् । रात परेपछि तीन जना बच्चा आफन्तहरूकोमा सुत्न जान्छन् । जेठो र माइलो छोरा भने आफ्नी आमालाई अभक्ष दलेको र कुटेको विषयमा धारा-प्रवाह जानकारी दिन्छन् । मृतकको घरमा खाद्यान्न अभावका कारण गाउँ बाल संरक्षण तथा सम्वर्द्धन उपसमितिको मङ्सिर २७ गते बसेको बैठकले एक बोरा चामल, दाल, नुन र तेल सहयोग गर्ने निर्णय गरेको छ । मृतकको लासलाई पोष्टमार्टमका लागि सोही दिन शिक्षण अस्पतालमा पठाइएको छ । साक्षी बसेका १५ जनासँग प्रहरीले बयान लिएपछि उनीहरू घर फर्किएका छन् ।

घटना अध्ययन-अनुसन्धानका लागि मङ्सिर २७ गते राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगबाट अधिकृत नितु गड्तौला, दीपकुमार यादव र मुक्तिराम सुवेदी सहितको टोली घटनास्थलमा पुगेको थियो । यसैगरी राष्ट्रिय दलित आयोगका सदस्य कोपिला विश्वकर्मा, मञ्जित ताम्राकार, रुपबहादुर परियार सहितको टोली पनि मङ्सिर २७ गते नै घटनास्थलमा पुगेको थियो । विभिन्न सञ्चार संस्था आबद्ध पत्रकार र मानव अधिकारकर्मीहरूले पनि घटनाको अध्ययन गरिरहेका छन् ।

अनलाइन डेस्क