काठमाडौँको वायु विश्वमै बढी अस्वस्थकर (सूचीसहित)

काठमाडौंको वायु प्रदूषणको स्तर विश्वमा सबैभन्दा बढी अस्वस्थकर अवस्थामा पुगेको छ । अत्यन्त अस्वस्थकर वायु भएका देशहरुको सूचीमा नेपाल पहिलो नम्बरमा रहेको छ ।

विश्वभरको वायु प्रदूषणको अवस्था रियल टाइममा मापन गर्ने स्विट्जरल्याण्डको आईक्यू एयरका अनुसार चैत २८ गते बिहान साढे नौ बजेसम्म नेपालको राजधानी काठमाडौँ वायू प्रदूषणको हिसाबले विश्वमै पहिलो स्थानमा छ ।

Iqair pollution20240410kathmandu

आईक्यू एयरका अनुसार काठमाडौँको एयर क्वालिटी इन्डेक्स (एक्युआई) २४५ छ । पाकिस्तानको लाहोरको २०६ र भारतको नयाँदिल्लीको २०४ एक्युआई छ ।

एक्युआई २०० भन्दा माथि पुग्नुलाई अत्यन्तै अस्वस्थकर मानिन्छ । यस्तो अवस्थामा मानिसहरुलाई घरबाट ननिस्किन विज्ञहरुले सुझाव दिने गरेका छन् ।

नेपालमा सबैभन्दा बढी ललितपुरको खुमलटारमा एक्युआई २४६ मापन गरिएको वातावरण विभागले जनाएको छ । त्यसैगरी काठमाडौँको रत्नपार्कको २०९, काठमाडौँकै किर्तिपुरको १९१, भक्तपुरको १८८, पुल्चोकको १६५ र बाँकेको नेपालगञ्जको १५९ एक्युआई मापन गरिएको छ ।

नेपालको वातावरण विभागले चैत २८ गते बिहान साढे ९ बजे गरेको मापन अनुसार खुमलटारको एक्युआई २५९, रत्नपार्कको २३२ र भक्तपुरको २१७ छ ।

Iqair pollution20240410lalitpur

एक्यूआईले हावामा हुने पीएम २.५ र पीएम १० भनिने सूक्ष्म कणलाई हेरेर प्रदूषणको तह निर्धारण गर्छ । वायुको अवस्था जनाउने सूचक १०० भन्दा माथि पुगेमा स्वास्थ्य कमजोर भएकाहरुका लागि अस्वस्थकर र १५० अङ्कभन्दा माथि पुगेमा सबैलाई अस्वस्थकर मानिन्छ ।

काठमाडौं उपत्यकासहित देशभर डढेलो लागेको, केही दिनयता पानी नपरेको र हावा पनि जोडले नचलेकाले वायु प्रदूषणको स्तर नसुध्रिएको वातावरण विज्ञ भुषण तुलाधरले इन्सेक अनलाइनलाई बताउनु भयो ।

'सरकारले तत्कालका लागि जोर र बिजोर मिलाएर सवारी सञ्चालन गर्न पहल गर्नु पर्छ । यसले पुरै नियन्त्रण त गर्दैन । राहत मिल्छ ।'-तुलाधरले भन्नु भयो ।

उहाँले उपत्यकामा चल्ने सवारी साधनलाई कम सञ्चालन गर्न सक्दा पनि केही मात्रामा वायुको गुणस्तर सुध्रन सक्ने बताउनु भयो ।


अनलाइन डेस्क