उजुरी लिएपछि सङ्क्रमणकालीन न्यायिक आयोग जिल्लामा नआउँदा द्वन्द्वपीडित निराश

  ०७३ कात्तिक २३ गते

सशस्त्र द्वन्द्वबाट पीडित भएका व्यक्तिहरूबाट उजुरी लिएका सत्य निरूपण तथा मेलमिलाप र बेपत्ता पारिएका व्यक्तिको छानबिन आयोग जिल्लामा नआएपछि इलामका द्वन्द्व पीडितहरू निराश बनेका छन् ।

गत साउन २६ गतेसम्म उजुरी दिने अन्तिम मिति तोकेका दुवै आयोगका सदस्यहरूले इलामसम्म आएर दसैँ लगतै उजुरी माथि छानबिनको काम थालेर द्वन्द्व पीडितका घर-घरमा आउने आश्वासन दिएका थिए । तर, तिहार र छठ सकिँदासम्म आयोगहरूले आफूहरूलाई सम्पर्कसमेत नगरेको द्वन्द्व पीडितहरूले आरोप लगाएका छन् ।

'उजुरी दिनुपर्छ भनेर दिइयो । द्वन्द्व पीडित समाजले आयोजना गरेको त्यही पूर्वाञ्चलका द्वन्द्व पीडितको भेलामा बेपत्ता पारिएका व्यक्तिको छानबिन आयोगका सचिव महेश शर्मा पौड्याल र सत्य निरूपण तथा मेलमिलाप आयोगका सदस्य लिला उदासी खनालले दसैँ लगतै तपाईँहरूलाई भेट्न घर-घर आउँछौँ भनेर गएका थिए ।'-इलाम बरबोटेका द्वन्द्व पीडित तोयानाथ आचार्यले भने-'अहिले सम्म आयोगका मान्छे पनि आएका छैनन् । आयोगबाट थप केही जानकारी पनि आएको छैन ।'

उजुरी दिँदा आयोगले पीडितहरूका पक्षमा केही गर्छ भन्ने अपेक्षा भएपनि उनीहरूले पीडितलाई दिएको आश्वासन अनुसार काम नहुँदा आफूहरू निराश भएको आचार्यले बताए ।

दसैँ लगतै जिल्ला आउने आश्वासन दिएका आयोग पीडितको सम्पर्कमै नआएकाले शङ्का पैदा भएको द्वन्द्व पीडित समाज इलामका संयोजक दामोदर चापागाईंले बताए । 'आयोगले धेरै उजुरीहरू तामेलीमा राख्ने गरी काम गरिरहेको जानकारी आएको छ । तर, आयोगलाई आग्रह गर्दै हामी पीडितहरू एकजुट हुँदैछौं ।'-उनले भने-'हाम्रा उजुरीहरूलाई तामेलीमा नराखिदेउ । कम्तिमा एक पटक छानबिन गरिदेउ र पीडितलाई सत्य थाहा पाउने अवसर र न्याय देउ ।'

सत्य निरूपण तथा मेलमिलाप आयोगमा इलामबाट १ हजार १ सय ३६ ओटा उजुरी परेका थिए । बेपत्ता पारिएका व्यक्तिको छानबिन आयोगमा २३ ओटा उजुरी परेका थिए । त्यसबेलाको उजुरी सङ्कलनको जिम्मा दिइएको शान्ति समितिका सचिव डिकेन्द्र इदिङ पनि आयोगको काम कारबाहीप्रति अनभिज्ञता प्रकट गर्छन् ।

उजुरी सङ्कलन पछि आयोगबाट कसरी काम गर्ने भन्ने केही आधिकारिक जानकारी नआएको शान्ति समिति सचिव डिकेन्द्र इदिङले बताए । उनले भने-'अस्ति एक पटक आयोगमा बुझदा मृत्यु भएका, अङ्गभङ्ग, विस्थापित जस्ता उजुरीको वर्गीकरण र कम्प्युटराइज हुँदै गरेको छ भन्ने जानकारी आएको थियो । त्यसबेला पनि दसैँ लगतै जिल्ला आउने कुरा थियो अहिलेसम्म थप जानकारी केही आएको छैन ।'


कोकिला ढकाल