Yb_2023_cover_small

प्रदेश सरकारहरूले सङ्घीय सरकारस“ग अधिकार तथा अन्य मामलामा आवाज उठाउन थालेको, स्थानीय तहले आफू अनुकूलका कानुन निर्माण नभएको र अधिकार नदिइएको जस्ता विषयमा गुनासो गरे । जसरी आर्थिक, सामाजिक तथा सांस्कृतिक र वातावरणसम्बन्धी अधिकारहरू संविधानका मौलिक हकका रूपमा स्थापित छन्, त्यसैगरी ती हकहरूको कार्यान्वयनका लागि तीन तहका सरकारहरूबाट इमान्दार, अवधारणा सङ्गत र न्यायोचित प्रयत्न हुन सकेन । राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगको सिफारिस कार्यान्वयन, विश्वव्यापी आवधिक समीक्षाका क्रममा प्राप्त सिफारिस तथा मानव अधिकार राष्ट्रिय कार्ययोजना कार्यान्वयनको विषयमा सरकारी उदासीनता देखियो । सङ्क्रमणकालीन न्याय निरूपणका सवालमा उल्लेख्य कार्य भएको पाइएन ।

 

विषय सूची

३२ औँ संस्करणको भूमिका: सैद्धान्तिक प्रतिबद्धता र कार्यान्वयनबिचको खाडल

परिच्छेदहरू

परिच्छेद १  समग्र मूल्याङ्कनः सङ्घीयता र मानव अधिकार
परिच्छेद २ अनुसन्धान विधि, तथ्याङ्क सङ्कलन तथा विश्लेषण १५
परिच्छेद ३  राज्य र मानव अधिकार

३.१ न्यायपालिका

३.२ कार्यपालिका

३.३ व्यवस्थापिका

 

२१

३५

४९

परिच्छेद ४ आर्थिक, सामाजिक तथा सांस्कृतिक अधिकार

४.१ मानव बेचबिखनमा पूर्वी नाकाको प्रयोग

४.२ मधेश प्रदेशका हरुवाचरुवाः आधुनिक बाँधाश्रम

४.३ वनकरिया समुदायको आर्थिक, सामाजिक तथा सांस्कृतिक अधिकार

४.४ मानव अधिकारमुखी व्यवसायको कसीमा कास्कीको पर्यटन व्यवसाय

४.५ बाँके, बर्दियाका अल्पसड्ख्यक खुना र सोनाहा जातिः पहिचानको समस्या

४.६ कर्णाली राजमार्ग, सडक दुर्घटना र मानवीय क्षति

४.७  बालबालिकामा कुपोषणको प्रभाव

 

६२

६७

७२

७६

८१

८५

८९

परिच्छेद ५  सन् २०२२ र मानव अधिकार उल्लङ्घनका तथ्यहरू

५.१. कोशी प्रदेश

५.२. मधेश प्रदेश

५. ३. बागमती प्रदेश

५. ४. गण्डकी प्रदेश

५. ५. लुम्बिनी प्रदेश

५. ६. कर्णाली प्रदेश

५. ७. सुदूरपश्चिम प्रदेश

 

९३

१३९

१७१

२१७

२४३

२७९

३०९

परिच्छेद ६ सन् २०२३ को मानव अधिकार उल्लङ्घन सूचकाङ्क, नेपाल ३४१
परिच्छेद ७ सन् २०२३ को मानव अधिकार अवस्थाबारे राजनीतिक दलका धारणा ३४६
परिच्छेद ८ सन् २०२३ को मानव अधिकार अवस्थाबारे प्रदेश सरकारहरूका धारणा ३५१
परिच्छेद ९ सन् २०२३ को मानव अधिकार अवस्थाबारे विभिन्न आयोगहरूका धारणा ३५९
परिच्छेद १० सन् २०२३ को मानव अधिकार अवस्थाबारे विभिन्न क्षेत्रका धारणा  ३७३
परिच्छेद ११  क्रिया प्रतिक्रिया  ३८३
अनुसूचीहरू
अनुसूची १ मानव अधिकार उल्लङ्घन तथा ज्यादतीका तथ्याङ्क २०२२ ४०२
अनुसूची २ निःशुल्क पाइने ९८ प्रकारका औषधीको सूची ४१२
अनुसूची ३  नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०२३, तयारीका क्रममा संलग्न व्यक्तिहरू ४१५