समाचारहरू

स्वास्थ्य संस्थाहरूमा २४ सै घण्टा पानीको सुविधा हुनुपर्ने सरकारी मापदण्ड भएपनि यहाँका स्वास्थ्य संस्थाहरूले भने पानीको अभाव झेलिरहेका छन् ।

सुत्केरी सुविधा भएका र अन्य स्वास्थ्य संस्थाहरूमा पनि पर्याप्त पानी हुनुपर्ने हो । तर, बैतडीका अधिकांश स्वास्थ्य संस्थामा पानीको हाहाकार छ ।

पानी बोकेर स्वास्थ्य संस्थाहरूको काम गर्नुपर्ने यहाँका स्वास्थ्यकर्मीहरूको बाध्यता छ । स्वास्थ्यकर्मीले मात्रै होइन बिरामी र बिरामीका आफन्तले पनि पानी बोक्नुपर्ने बाध्यता छ । गाउँका स्थानीयले प्रयोग गर्ने पानीले नै उनीहरूले गुजारा गरिरहेका छन् ।

‘पाटन नगरपालिका–४ मा रहेको भूमेश्वर स्वास्थ्यचौकीमा पानी छैन । बोकेरै पानी पुर्‍याउनुपर्ने बाध्यता छ ।’–स्वास्थ्यचौकीका अहेब जगदीश बिकले बताउनुभयो ।

स्वास्थ्यचौकीभन्दा तलको बजारमा रहेको पानी स्थानीयले प्रयोग गर्छन् । त्यही पानी भर्नका लागि स्वास्थ्यका कर्मचारीहरू पनि पालो कुर्नुपर्छ ।

दिनको एक पटक बिहान मात्र आउने पानी भर्नका लागि कार्यालय सहयोगीहरू धारामा कुरिरहनुपर्ने अवस्था रहेको उहाँले बताउनुभयो ।

स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी सुविधा पनि उपलब्ध छ । भरेको पानी सुत्केरी अवस्थामा सरसफाईमा र कर्मचारीहरूलाई ठिक्कै हुन्छ  । सुत्केरीहरू रग्ताम्य कपडा बोकेर घर लैजान्छन् ।

पानी नहुँदा सेवा प्रवाहका कठिनाइ हुने गरेको अनमी ज्योति सुनारले बताइन् । सुत्केरी गराइसकेपछि कसरी सरसफाइ गर्ने भन्ने चिन्ता हुने गरेको उहाँको भनाइ छ ।

जिल्ला सदरमुकाममा पर्ने पुरानो नगरपालिका दशरथचन्द नगरपालिका–१० को बाराकोट स्वास्थ्यचौकीमा पनि पानी छैन ।

स्वास्थ्यचौकी भन्दा अलि टाढा रहेको गाउँवासीले प्रयोग गर्ने पानीको भर पर्नुपर्ने अहेब सुरज भट्टले बताउनुभयो ।

उहाँले भन्नुभयो–‘बोकेरै जम्मा गरेर राखेको पानीले काम चलाउँछौ । नजिकै भएको धारामा पनि नियमित पानी आउँदैन । काम गरिसकेपछि हात धुन पनि पुग्दैन ।’

भूमेश्वर र बाराकोट स्वास्थ्यचौकीमा मात्र होइन जिल्लाका धेरैजसो स्वास्थ्य संस्थाहरूमा पानीको सुविधा छैन ।

जिल्लामा ६५ ओटा स्वास्थ्य संस्था, २ ओटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र र एउटा अस्पताल छ । यस्तै, सामुदायिक स्वास्थ्य एकाईलगायतका अन्य स्वास्थ्य संस्थाहरू पनि छन् । तर, अधिकांसमा पानीको अभाव छ ।

२४ सै घण्टा पानी हुनुपर्ने र चाहिने संस्थामा पानी बोकेर काम गर्नुपरिरहेको गुनासो सिगास गाउँपालिका ६ को थलाकाडा स्वास्थ्य चौकीका इञ्चार्ज हेल्थ असिष्टेण्ट भीमसिंह ऐरको छ ।

उहाँले भन्नुभयो–‘बोकेरै पानीको जोहो गरिरहेका छौँ । जहिल्यै अभाव झेल्न परिरहेको छ । भरेको पानीले कति पो पुग्छ । कर्मचारी, सेवाग्राही, सुत्केरी सबैले प्रयोग गर्नै पर्‍यो ।’

सुत्केरी गराउनुपर्ने गर्भवतीहरू आएको समयमा झनै सबैले समस्या झेल्नुपर्ने उनले बताए । सुत्केरी हुन स्वास्थ्य संस्था जानुपर्ने गर्भवतीहरूलाई पानीको अभावले धेरै पिरोल्ने गर्छ ।

जिल्लाका धेरैजसो स्वास्थ्य संस्था पानीको अभावमा रहेका स्वास्थ्य कार्यालयका जनस्वास्थ्य निरीक्षक सूचना अधिकारी भुवन जोशीले बताउनुभयो ।

‘पानीको अभाव नभएका स्वास्थ्य संस्थाहरू त कमै छन् जिल्लामा । धेरैजसोमा समस्या नै छ ।’–उहाँले भन्नुभयो–‘संस्थामा पानी अभाव हुँदा सेवाप्रवाहमा गार्‍हो नहुने कुरै भएन ।’

समस्या समाधानको प्रयास भइरहेको स्थानीय तहका प्रतिनिधिहरूको दावी छ । केही स्वास्थ्य संस्थामा समस्या रहेको बताउँदै नगरप्रमुख केशवबहादुर चन्दले पानीको अभाव टार्न विभिन्न योजनामार्फत काम भइरहेको उल्लेख गर्नुभयो ।

सुत्केरी अवस्थामा भएका महिलाका आफन्तलाई समेत पानी बोकेर ल्याउनुपर्ने बाध्यता भएको उहाँको भनाइ छ ।

नरी बडु